بررسی تطبیقی اثرات سرمایه‌ی فکری بر عملکرد سازمانی صنعت بانکداری ایران در دو بخش دولتی و خصوصی؛ مطالعه‌ی موردی: بانک های شهر تهران

Abstract

سرمایه‌ی فکری[1] را اغلب تحت عنوان دارایی‌های نامشهودی[2] توصیف می­کنند که می‌توان به عنوان منبعی برای مزیّت رقابتی پایدار[3] به کار گرفت. اجزای سرمایه‌ی فکری دارای اثرات متقابلی هستند که ایجاد ارزش[4] می‌کنند. تحقیقات پیشین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین سرمایه‌ی فکری و عملکرد سازمانی[5] ارائه داده‌اند. هدف از این تحقیق تجربی، آزمون این یافته‌ها در ایران و بررسی سه مؤلفه‌ی سرمایه‌ی فکری یعنی، سرمایه ی انسانی[6]، سرمایه‌ی ساختاری[7] و سرمایه‌ی مشتری[8] و روابط داخلی آن ها در دو بخش صنعت بانکداری (دولتی و خصوصی) ایران است. برای گردآوری داده­های این تحقیق از پرسشنامه‌ی روان‌سنجی که نسخه‌ی اصلی آن اولین بار در کانادا تهیه و اجرا شده، استفاده شده است. برای اکتشاف سازه‌ها و بسط گویه‌ها، روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی[9] (PCA) و روابط خطی ساختاری[10] (LISREL) به کار رفته است. مدل‌های برآورد شده‌ی نهایی در این تحقیق، بیان کننده‌ی تفسیری از واریانس عملکرد در زمینه ی صنعت بانکداری ایران است که می‌تواند پیش درآمد مناسبی برای تحقیقات آتی در دیگر زمینه‌ها باشد. نتایج براین دلالت دارند که در بانکداری دولتی، بالاترین میزان اثرگذاری به ترتیب مربوط به سرمایه‌ی انسانی، سرمایه‌ی ساختاری و سرمایه‌ی مشتری است. در حالی که در بانکداری خصوصی، بالاترین میزان اثرگذاری به ترتیب مربوط به سرمایه‌ی انسانی، سرمایه‌ی مشتری و سرمایه‌ی ساختاری است. با این تفاوت که سرمایه ی انسانی و سرمایه‌ی مشتری در بخش خصوصی و سرمایه‌ی ساختاری در بخش دولتی در مقایسه با بخش دیگر اثرگذاری بیشتری بر عملکرد دارند. <br clear="all" />

2- Intellectual Capital (IC)

3- Intangible assets

4- Sustainable competitive advantage

5- Value creation

6- Organizational performance

7- Human Capital (HC)

8- Structural Capital (SC)

9- Customer Capital (CC)

10- Principal Component Analysis (PCA)

11- Linear Structural Relations (LISREL)