مقایسۀ اثربخشی روش‌های آموزش مبتنی بر رایانه و آموزش به کمک رایانه بر تعامل عناصر فرایند آموزش یادگیری

Abstract

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش­های آموزش مبتنی بر رایانه و آموزش به کمک رایانه بر تعامل عناصر فرایند آموزش ـ یادگیری در درس علوم تجربی پایه دوم متوسطه اول شهرستان اسدآباد انجام گرفت. این پژوهش جزء طرح‌های شبه‌آزمایشی می‌باشد که از طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه‌های آزمایشی 1 و 2 استفاده می‌­کند. جامعه مورد بررسی در این پژوهش شامل کلیه دانش­آموزان پسر پایۀ دوم- دوره متوسطه اول در سطح شهر اسدآباد همدان بودند که حجم آن 852 بود و در سال تحصیلی 94-93 در این پایه مشغول به تحصیل بودند. از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای جهت گزینش نمونه پژوهشی استفاده شد و حجم نمونه 100 نفر می‌باشد که در طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه‌های آزمایشی 1 و 2 جایگزین شدند. گروه اول بر اساس سی‌دی آموزشی با راهنمایی معلم و گروه دوم با سی‌دی آموزشی بدون راهنمایی معلم جایگزین شدند. هردو گروه در محیط شبکه با پشتیبانی نرم فزار NSS آموزش‌ها را دریافت نمودند. ابزار پژوهش پرسشنامه سنجش سطوح تعامل دانش‌آموزان که بر اساس مؤلفه‌های تعامل، در شش مؤلفه تعامل در دانش‌آموزان و در طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) با 60 سؤال مورد استفاده قرار گرفت. برای آزمودن فرضیه­ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از این بود که در تعامل عناصر آموزش­ـ­یادگیری (دارای شش بعد)، بین روش آموزشی مبتنی بر رایانه و روش آموزشی به کمک رایانه در پنج بعد تفاوت معناداری وجود ندارد و تنها در بعد تعامل محتوا_محتوا در سطح (5%) تفاوت معناداری وجود دارد. یافته‌های این پژوهش همچنین نشان داد که آموزش با کمک رایانه یعنی فعالیت‌های تمرینی و شبیه‌سازی که از طریق سیستم شبکه و با راهنمایی معلم ارائه شد بر تعامل عنصر محتوا_محتوا نسبت به روش آموزش مبتنی بر رایانه تأثیر بیشتری دارد.