راهبرد تجاری، ضعف بااهمیت کنترل‌های داخلی و تاخیر انتشار گزارش حسابرسی

Abstract

شرکت‌ها از راهبرد‌های تجاری متفاوتی تبعیت می کنند، تحقیقات اخیر دو نوع از راهبردها بنام راهبرد تجاری اکتشافی و تدافعی را معرفی می کنند. نظریه سازمانی بیان می دارد که شرکت‌های اکتشافی احتمالا کنترل‌های داخلی ضعیف تری نسبت به شرکت‌های تدافعی داشته و تاخیر در انتشار گزارش حسابرسی در شرکت‌های اکتشافی بیشتر است. لذا هدف اصلی این تحقیق آزمون تجربی این نظریه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش نوع راهبرد تجاری از مدل رضایی و همکاران (1392) و برای شناسایی ضعف بااهمیت در کنترل داخلی از گزارش حسابرسان مستقل مشابه پژوهش مانسیف و همکاران (2012)، استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه 127 شرکت در بازه زمانی 1394 – 1391 است. نتایج حاصل از پژوهش بیان‌گر این است که شرکت‌های دارای راهبرد تجاری اکتشافی ضعف بااهمیت کنترل‌های داخلی در گزارش حسابرسی دارند، اما شرکت‌های با راهبرد تدافعی کمتر ضعف بااهمیت کنترل‌های داخلی دارند. بااین حال در شرکت‌های اکتشافی تاخیر در گزارش حسابرسی کمتر از شرکت‌های تدافعی است.نتایج فرضیه اول و دوم حاکی از تایید نظریه سازمانی است که بیان می دارد راهبرد تجاری شرکت یک نشانه خوب برای ارزیابی قوت سیستم کنترل‌های داخلی است، اما در مورد فرضیه سوم این نظریه تایید نشد.