عوامل موثر بر بازده کوتاه‌‌‌مدت و بلندمدت سهام عرضه شده در عرضه‌های اولیه در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

تحقیق حاضر به بررسی بازده کوتاه‌مدت و بلندمدت سهام عرضه شده در عرضه‌های اولیه در بورس اوراق بهادار تهران و شناسایی عوامل موثر بر آن در قلمرو زمانی سال‌های 1385- 1390 پرداخته است. بدین منظور شرکت‌های نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری سرشماری از میان شرکت‌های واگذارشده دولتی مشمول ‌اصل 44 قانون اساسی و شرکت‌های غیر دولتی انتخاب شده‌اند. برای تحلیل آماری هم از روش داده‌های تابلویی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد اگرچه عرضه‌های اولیه درایران مطابق با یافته‌ مطالعات انجام شده در سایر کشورها، درکوتاه‌مدت برای خریداران بازده غیرعادی مثبت ایجاد کرده‌ است، اما مقدار آن در مقایسه با بازده غیر عادی ایجاد شده در بورس‌های درحال توسعه و حتی بورس‌های توسعه‌ یافته جز کمترین‌ها است. متوسط بازده کوتاه‌مدت شرکت‌های واگذار شده دولتی در این دوره 19.5 درصد(تعدیل شده با بازده بازار) و برای شرکت‌های خصوصی فقط 8 درصد بوده است. همچنین بازده بلندمدت عرضه‌های اولیه شرکت‌های دولتی و غیر دولتی در مقایسه با شاخص بازار، به ترتیب 38/4- درصد و 58/1- درصد بوده است که با نتیجه مطالعات تجربی در کشورهای دیگر مطابقت دارد. از میان متغیرهای مورد بررسی درشرکت‌های واگذارشده دولتی، اندازه ‌شرکت و در شرکت‌های خصوصی، متغیرهای اندازه و عمرشرکت، نسبتP/E و ارزش‌ ریالی‌ معامله مهم‌ترین متغیرهای تاثیرگذار بر بازده کوتاه‌مدت بودند. علاوه بر این، اندازه ‌شرکت، ارزش ریالی معامله و نسبتP/E به عنوان مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بربازده بلندمت شرکت‌های دولتی و نسبت P/E به عنوان تنها متغییر موثر در بازده شرکت‌های غیر دولتی در دوره مورد بررسی شناسایی شده‌اند. یافته‌های تحقیق همچنین پیش‌بینی نظریه‌های مبتنی برعدم تقارن اطلاعات را در بازار سرمایه ایران مورد تایید قرار می‌دهد./