بررسی الگوی مصرف خانوارهای شهری ایرانی در چارچوب رویکرد سنجش کشش های مارشالی، هیکس و آلن

Abstract

در این مقاله با استفاده از داده های مربوط به بودجه خانوارهای شهری کشور (1386-1353)، تابع سیستمی تقاضا بمنظور محاسبه کشش های قیمتی مارشال، هیکس ،آلن و کشش مخارج تخمین زده شده و قیود تئوریک تقاضا(همگنی،تقارن،منفی بودن) مورد آزمون قرار گرفته است. هدف این تحقیق آشنایی جامع با الگوی مصرفی خانوارهای ایرانی و شناسایی حساسیت های مصرفی به تغییرات قیمت در گروههای کالایی می باشد. در این مطالعه همچنین کشش های خود قیمتی و متقاطع مارشال و هیکس محاسبه گردیده که نتایج نشان می دهد که بر اساس مقادیر کشش های خود قیمتی مارشالی، در تمامی گروههای کالایی قانون تقاضا برقرار است و بیشترین حساسیت قیمتی ابتدا در گروه حمل ونقل و سپس مبلمان و اثاثیه وجود دارد. همچنین بر مبنای این کشش، گروه خوراک با گروه های بهداشت و درمان ، مبلمان و اثاثیه و پوشاک مکمل ناخالص بوده و با گروه های حمل و نقل و مسکن جانشین ناخالص می باشد. نتایج کشش هیکس نشان می دهد که خوراک با گروه کالایی مبلمان و اثاثیه مکمل هیکس- آلن است و با سایر گروه های کالایی جانشین- هیکس آلن است. همچنین نتایج کشش جانشینی آلن نشان می دهد که بیشترین درجه جانشینی آلن بین گروه حمل و نقل و مسکن مشاهده می شود. بر اساس کشش مخارج، گروه های کالایی خوراک و مسکن بعنوان دو گروه کالایی ضروری و گروه های پوشاک ، مبلمان و اثاثیه ، بهداشت و درمان و حمل و نقل بعنوان گروه های کالایی لوکس شناخته شده اند.