تعیین پراکنش ترکیبات سرطانزای پلی آروماتیک (PAHs) در هوا با استفاده از مدلسازی در GIS ( مطالعة موردی: تهران)

Abstract

ترکیبات پلی آروماتیک (PAHs) از مهم‌ترین آلاینده‌های محیط‌زیست است که بیشتر از احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی تولید می‌شوند. این ترکیبات بنا به وزن مولکولی آنها 128 - 278 در آلایندة ذرات معلق قابل ردیابی‌اند. هیدروکربورهای پلی‌آروماتیک (PAHs) مورد مطالعه در این تحقیق شامل 16 ترکیب هستند که از ترکیبات سبک (3-2 حلقه) تا ترکیبات سنگین (4-6 حلقه) تشکیل شده‌اند. نمونه‌برداری از ذرات معلق, با استفاده از دستگاه (Hi-Vol. ) وفیلترهای فایبرگلاس انجام شده و پس از محاسبات غلظت ذرات معلق، PAHs موجود در آنها استخراج شده است. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک نرم افزار قوی است که در جمع آوری, مدلینگ, اصلاح,آنالیز و نمایش داده‌ها کارآیی بالایی دارد. نرم افزارGIS Arc طوری طراحی شده است که توانایی بالایی در مدیریت و مدلینگ داده‌های میدانی در پروژه‌های مختلف تحقیقاتی دارد. GISترکیبی از داده‌ها و عملکرد را به زیرساختار فیزیکی شهر مرتبط می‌کند و امروزه در پیشرفت کارهای تحقیقاتی نقش عمده‌ای دارد. در این مطالعه با اندازه‌گیری 16 ترکیب PAHs در 30 ایستگاه در سطح شهر تهران در مدت یک‌سال و استفاده از GIS در مدل‌سازی آن، پراکنش این ترکیبات سرطانزا در نقاط مختلف به‌دست آمده است. متأسفانه تمام 16 ترکیب مذکور در هوای تهران با غلظت‌های بالا موجودند. با توجه به نتایج گرفته شده، منطقة 16 شهرداری با میانگین ng/m3 47/950 ،بیشترین و منطقة 2 شهرداری با میانگین ng/m3 59/19 ،کمترین مقدار ترکیبات PAHs را داشته‌اند.