برآورد ظرفیت برد اجتماعی– روانی گردشگری در مکان‌های مقدس و پرانرژی (مطالعة موردی: تخت سلیمان ایران)

Abstract

یکی از اهداف گردشگری و رفتن به دل طبیعت، رسیدن به آرامش درون و جست‌وجوی انرژی‌های طبیعی است. مکان‌های پرانرژی و مقدس زمین، محلی برای تجربة این آرامش هستند. از سال 1384 گردشگری با هدف دریافت انرژی، یا به نوعی گردشگری معنوی در ایران رایج شده است. مکان‌هایی در ایران وجود دارند که دارای نوعی از انرژی به نام انرژی‌های لطیف هستند که در ارتقای سلامت و آگاهی شخصی مؤثرند. از نظر پایداری گردشگری این مناطق نیز دارای محدودیت‌هایی هستند که برآورد ظرفیت برد آنها لازم است. عدد ظرفیت برد به عنوان عددی شاخص می‌تواند در تعیین خط مشی‌های مدیریتی مکان‌های گردشگری، مورد استناد قرار گیرد. تخت سلیمان (آذرگشنسب) ایران به‌عنوان مکانی باستانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو در فهرست مکان‌های پرانرژی جهانی نیز قرار گرفته است. سالانه گردشگران زیادی با هدف دریافت انرژی به این مکان سفر می‌کنند. در این تحقیق ظرفیت برد اجتماعی- روانی گردشگری تخت سلیمان به‌عنوان مکانی مقدس، مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور شاخص‌های مدیریتی مؤثر در برآورد ظرفیت برد اجتماعی- روانی تعیین و با توجه به این شاخص‌ها پرسشنامه‌هایی تهیه شد. از تعداد 150 نفر گردشگر انرژی مورد مطالعه، 140 نفر به پرسشنامه‌ها پاسخ گفتند. پس از تجزیه و تحلیل آماری پرسشنامه‌ها، عدد ظرفیت برد اجتماعی- روانی که میزان تراکم پیش‌بینی شده و عدد رویارویی را مشخص می‌ساخت در روزهای هدف گردشگران انرژی، تعداد حداکثر 150 نفر در فصل بازدید(تابستان)، برآورد شد. این عدد بویژه در کنار دریاچه تراکم پیش‌بینی شده را مشخص ساخت.