آماربرداری از جنگل‌های شهری با استفاده از عکس‌های هوایی مطالعة موردی: منطقة شش تهران

Abstract

با توجه به کارکردهای بسیار زیاد فضای سبز شهری، ضرورت مدیریت این منابع روز‌به‌روز بیشتر احساس می‌شود. به منظور مدیریت صحیح در وهلة اول آماربرداری از آن منبع مطرح است. متأسفانه تاکنون در ایران الگوی مطالعاتی جامعی برای مطالعة وضعیت فضای سبز شهری وجود ندارد. در این مطالعه با استفاده از تفسیر عکس‌های هوایی به صورت رقومی، فضای سبز شهری طبقه‌بندی شد. پس از بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که طبقه‌بندی بر روی ارتوفتوموزاییک‌های رقومی سهولت و دقت بالاتری نسبت به تفسیر دستی دارد. روش کار بدین صورت بود که در مرحلة اول عکس‌های هوایی 1:8000 و 1:10000 سال 1381 منطقة شش تهران به تعداد 23 قطعه با استفاده از نرم افزار PCI Geomatica ارتو و سپس موزاییکی از عکس‌های ارتو شده تهیه شد. در مرحلة بعد طبقه‌بندی در 5 کلاسه بر روی ارتو‌فتو‌موزاییک رقومی صورت گرفته و نقشة حاصل از این طبقه‌بندی با استفاده از نرم افزار Arc Gis تهیه شد. همچنین مساحت و طول طبقات محاسبه شد. این طبقات عبارت بودند از: پارک شهری در مقیاس فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای، پارک شهری در مقیاس محله‌ای، مجتمع‌های درختی، درختان خطی و درختان پراکنده. به منظور محاسبة تاج پوشش از شبکه نقطه‌چین با فواصل 1 میلیمتری(به صورت لایه رقومی) استفاده شد و برای برقراری ارتباط بین این مؤلفه(تاج پوشش) روی عکس و زمین آمار‌برداری در دو طرح جداگانه، نمونه‌برداری با قطعات نمونه دارای مساحت ثابت(7 آر) و ترانسکت‌های 5 درختی انجام شد. این آمار‌برداری در پارک‌های ساعی و لاله به صورت قطعات نمونه و خیابان‌های ولیعصر و بلوار کشاورز جمعاً به طول 9500 متر به صورت ترانسکت‌های 5 درختی صورت گرفت. پس از انجام آزمون‌های آماری مشخص شد که اختلاف معنی‌داری بین تاج پوشش عکس و زمین وجود ندارد و می‌توان با استفاده از روش محاسبه تاج پوشش در روی عکس به تاج پوشش زمینی دست یافت.