اثر فاضلاب و لجن فاضلاب بر جذب برخی فلزات سنگین در خاک و گیاه نعناع (.Mentha spicata L)

Abstract

تحقیق حاضر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط لایسیمتری با سه نوع آب آبیاری: آب معمولی (1W)، فاضلاب خام (2W) و فاضلاب تصفیه‌شده (3W) و سه سطح لجن فاضلاب: 0 (1S)، 50 (2S) و 100 (3S) تن در هکتار انجام شد. لایسیمترها، با خاک دو لایه پر و گیاه نعناع در آنها کشت گردید. عملکرد، میزان عناصر مغذی گیاه و میزان فلزات سرب، نیکل و کادمیم در گیاه (شاخساره) و خاک (اعماق 10 و 40 سانتیمتری) تعیین گردیدند. نتایج نشان داد کاربرد فاضلاب و لجن، میزان فلزات خاک را افزایش، به طوری‌که نسبت به شاهد، تیمار 3S2W میزان سرب، نیکل و کادمیوم را به ترتیب 304، 375 و 208 درصد افزایش داده است. همچنین نتایج نشان داد کاربرد فاضلاب و لجن سبب افزایش معنی‌دار وزن‌های تر و خشک و همچنین میزان سرب، نیکل و کادمیوم گیاه می‌گردد. دامنه تغییرات وزن‌های تر و خشک گیاه به ترتیب 161- 31 و 54- 11 گرم در لایسیمتر، دامنه تغییرات نیتروژن و فسفر به ترتیب 93/2- 12/1 و 56/0- 19/0 درصد وزن خشک گیاه، دامنه تغییرات پتاسیم (85/3- 05/1)، نیکل (71/0- 02/0)، سرب (57/0- 01/0) و کادمیم (3/0- 01/0 میلی‌گرم در کیلوگرم وزن خشک گیاه) گیاه، در نوسان می‌باشد.