ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی در کلان‌شهر اهواز

Abstract

امروزه تداوم رشد شهرنشینی، به‌ویژه با شکل و کارکردی که در کشورهای در حال ‌توسعه از جمله ایران دارد، هشداری بر ناپایداری شهرنشینی است. برای حفظ پایداری اکوسیستم شهری، وظیفۀ انسان بهره‌مندی پایدار از محیط‌زیست شهری و پیشگیری از انواع آلاینده‌های زیست‌محیطی در شهرهاست. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. هدف تحقیق، ارزیابی و اولویت‌بندی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی در کلان‌شهر اهواز است. برای دستیابی به هدف مذکور، فرایند تبدیل معیارها به شاخص‌های کمی انجام شد و شاخص و زیرشاخص‌ها در چارچوب مدل تحلیل سلسله‌مراتبی AHP، وزن‌دهی شدند. همچنین، برای تحلیل مکانی- فضایی داده‌ها، از نرم‌افزار GIS استفاده شده است. در این تحقیق، مهم‌ترین معیارهای تبیینی برای ارزیابی ناپایداری زیست‌محیطی، عبارت‌اند از: آلودگی صدا، آلودگی خاک، آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی صنعتی و آلودگی پسماندهای شهری. یافته‌های تحقیق، بیانگر آن است که اهواز بر اساس معیارهای تحت بررسی، در شرایط زیست‌محیطی ناپایداری قرار دارد و در بین معیارهای مذکور، مهم‌ترین عامل در ناپایداری زیست‌محیطی اهواز، معیار آلودگی هوا با وزن نهایی (280/0) شناخته شد.