ارزیابی ریسک بهداشتی، ایمنی و محیط‌زیستی واحد هیدروکراکر شرکت پالایش نفت بندرعباس به روش EFMEA

Abstract

بخش واکنش واحد هیدروکراکر در واحدهای پالایشگاهی دارای بالاترین فشار عملیاتی است لذا، بهره‌برداری در این فشار بسیار حساس است و ریسک نشتی را بالا می‌برد. هدف این تحقیق ارزیابی ریسک بهداشتی، ایمنی و محیط‌زیستی واحد هیدروکراکر شرکت پالایش نفت بندرعباس است. برای شناسایی جنبه‌های زیست‌محیطی و ایمنی و بهداشتی از روش EFMEA استفاده شده است. دو فرم داخل و خارج از کشور با هم تلفیق شده‌اند و فرم واحد هیدروکراکر طراحی شده است. جنبه‌ها در زمان عادی و تعمیرات اساسی از فعالیت‌های واحد شناسایی و ارزیابی می‌شوند. بدین منظور 24 فعالیت در زمان عادی و 6 فعالیت در زمان تعمیرات اساسی بررسی شده است. شناسایی و رتبه‌بندی جنبه‌ها بر اساس تجربیات قبلی از حوادث به وقوع پیوسته و مشاهدات عینی صورت پذیرفته است. 291 جنبه در سه مرحله از چرخۀ حیات تولید، مصرف و دفع ضایعات شناسایی و ارزیابی شده‌اند که از این تعداد 119 جنبه با عدد اولویت ریسک بالاتر از درجۀ مخاطره‌پذیری بوده‌اند. درجۀ مخاطره‌پذیری برابر با عدد 113 و به روش توزیع فراوانی محاسبه شده است لذا، جنبه‌هایی که RPN بالاتر از درجۀ مخاطره‌پذیری داشته‌اند اولویت‌بندی و به‌منزلۀ فعالیت‌های بحرانی در نظر گرفته شده‌اند. سپس، 10 درصد از RPN‌های اولویت‌بندی‌شده به سه دستۀ ریسک‌های خیلی بالا، بالا و متوسط تقسیم‌بندی و تجزیه و تحلیل شدند و برای آن‌ها اقدامات اصلاحی تعریف شد. نتایج نشان داد، بالاترین جنبه را ریسک زیست‌محیطی در زمان تعمیرات اساسی با RPN343 و مربوط به مصرف به خود اختصاص داده است. بیشترین ریسک‌های واحد مربوط به ریسک ایمنی و بهداشتی با تعداد 68 مورد نسبت به ریسک زیست‌محیطی برابر با 54 مورد است لذا، نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد واحد هیدروکراکر از سیستم کنترل ایمنی، بهداشتی و محیط‌زیستی نسبتاً بالایی برخوردار است، اما به علت عملکرد این واحد در فشار و دمای بالا انجام اقدامات اصلاحی و کنترلی قوی‌تر برای ارتقای ایمنی امری ضروری به نظر می‌رسد.