بررسی عوامل راهبردی مدیریت پسماند شهر رشت با استفاده از روش SWOT و تشکیل ماتریسQSPM

Abstract

رشد روزافزون جمعیت، به تبع آن افزایش تولید مواد زاید و وجود نگرانی‌های خاص در خصوص کاهش منابع،کارشناسان را برآن داشته است موضوع مدیریت مواد زاید جامد را در صدر برنامه‌های خود قرار دهند. مدیریت پسماندهای شهری به عواملی همچون تولید زواید، جمع‌آوری، حمل و نقل، دفن زباله و بازیافت آن بستگی دارد، بنابراین محدودة مدیریت این مقوله بسیار وسیع و متغیر است، برای چنین سازمانی راهی جز مدیریت راهبردی وجود ندارد. یکی از مناسب‌ترین فنون برنامه‌ریزی، ماتریس SWOT (تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ و تهدید) است که امروزه به عنوان ابزاری نوین برای تحلیل عملکردها و وضعیت شکاف‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این منظور ابتدا نسبت به شناسایی عوامل درونی و بیرونی تأثیر‌گذار بر مدیریت پسماندهای شهر رشت اقدام و در مرحله بعد به تجزیه وتحلیل و تدوین راهبرد مورد نظر با استفاده از ماتریس (QSPM) پرداخته شد. در حال حاضر شهر رشت، روزانه 560 تن پسماند تولیدی دارد که برای دفع این مقدار زباله باید تدابیر کارشناسی و مدیریتی مبتنی بر اصول مهندسی اندیشیده شود. بررسی نتایج ماتریس‌های عوامل داخلی و خارجی مبین آن‌است‌که مدیریت پسماند شهر رشت از نظرعوامل درونی ضعیف عمل کرده، در حالی‌که ارزیابی عوامل خارجی نشان می‌دهد با توجه به امتیاز کسب شده در وضعیت فعلی با تقویت فرصت‌ها و رفع تهدیدها می‌تواند به خوبی عمل کند، همچنین نتایج حاصل از ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی نشان می‌دهد بیشترین جذابیت مربوط به اجرایی شدن قانون مدیریت پسماند و کمترین جذابیت مربوط به آموزش، روش مناسب کاهش آلاینده‌ها در محل دفن است.