بررسی اثر ارقام گوجه‌فرنگی بر برخی از ویژگی‌های زیستی کرم میوه گوجه‌فرنگی Helicoverpa armigera (Hübner, 1808) (Lepidoptera: Noctuidae) در شرایط آزمایشگاهی

Abstract

طول دوره‌ی رشد ، وزن بدن و باروری کرم میوه گوجه فرنگی، Helicoverpa armigera (Hübner) ، در شرایط آزمایشگاهی و در شرایط دمایی 1 ± 26 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی10 ± 60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی روی ده رقم گوجه فرنگی (ارس، اترک، کورال، موبیل، ریوگرند هد، سیوند، سوپرچف، سوپر موبیل، سوپر کویین و سوپر اوربانا) مورد بررسی قرار گرفت. کوتاه ترین میانگین طول دوره لاروی روی رقم سوپرچف (94/0 ± 98/18 روز) و طولانی ترین آن در رقم سوپر کویین (32/0 ± 07/22 روز) به‌دست آمد. میانگین طول دوره رشدی مراحل نابالغ از 24/0 ± 62/37 روز در رقم سوپرچف تا 48/0 ± 69/42 روز در رقم سوپرکویین ثبت گردید. میانگین طول دوره شفیرگی از 32/0 ± 60/11 روز در رقم ارس تا 19/0 ± 19/13 روز در رقم سوپرکویین متفاوت بود. بیش‌ترین وزن شفیره در رقم ارس با 56/4 ± 323 میلی‌گرم و کم‌ترین آن در رقم سوپرکویین با 03/3 ± 83/200 میلی‌گرم ثبت شد. حداکثر و حداقل طول عمر حشره ماده به ترتیب در ارقام اترک (39/0 ± 78//14روز) و سوپرکویین (86/0 ± 77/12روز) مشاهده گردید. همچنین دامنه طول عمر حشر نر در ارقام مختلف از 20/0 ± 20/7 روز در رقم سوپرموبیل تا 17/0 ± 22/9 روز در رقم موبیل به‌دست آمد. میانگین تعداد تخم گذاشته شده توسط هر فرد ماده در ارقام مختلف متفاوت بود بطوریکه بیشترین آن در رقم کورال (15/21 ± 25/360 عدد) در مدت43/0 ± 83/8 روز و کمترین آن در رقم سوپرکویین (37/22 ± 68/160 عدد) در مدت 44/0 ± 35/8 روز مشاهده شد. می‌توان نتیجه گرفت که کورال و به دنبال آن ارس و سوپر چف ارقام مناسب و سوپر کویین و سوپر اوربانا ارقام نامناسبی برای رشد و نمو لاروهای H. armigera بودند.