بررسی ویژگی‌های زیستی تریپس پیاز،( Thrips tabaci (Thys.: Thripidae، روی خیار، فلفل و بادمجان درشرایط آزمایشگاهی

Abstract

تریپس پیاز، Thrips tabaci Lindeman، از جمله مهمترین آفات سبزیجات و گیاهان زینتی در تمام نقاط دنیا به شمار می‌رود. این آفت همچنین به ‌عنوان ناقل ویروس‌های مختلف گیاهی نیز خسارت می‌زند. در این بررسی شاخص‌های رشدی و پارامترهای جدول زندگی ویژه‌ی سنی این آفت در روی سه گیاه خیار، فلفل و بادمجان در شرایط آزمایشگاهی محاسبه گردید. کلیه‌ی آزمایشات در شرایط دمای ºC1 ± 25، رطوبت نسبی %10 ± 60 و دوره‌ی نوری 8 :16 (تاریکی: روشنایی) ساعت انجام شد. نتایج نشان می‌دهد کیفیت گیاه میزبان اثر معنی‌داری روی شاخص‌های رشد جمعیت تریپس می‌گذارد. نرخ ذاتی رشد (rm) این آفت در روی سه گیاه خیار، فلفل و بادمجان به‌ترتیب 296/0، 158/0 و 234/0 حشره‌ی ماده به ازای هر فرد ماده در روز بود. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده نرخ محدود افزایش جمعیت (λ) به‌ترتیب برای خیار، فلفل و بادمجان 344/1، 171/1 و 264/1 (روز/ماده/ماده) و طول دوره‌ی یک نسل (T) 879/14، 092/19 و 779/16 روز بود. همچنین زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت روی این سه گیاه (DT) 343/2، 384/4 و 956/2 روز و در نهایت نرخ خالص تولید مثل (R0) 581/81، 461/20 و 141/51 نتاج ماده به ازای هر ماده در یک نسل محاسبه شد. با توجه به اثر کاملاً معنی‌دار گیاه میزبان روی پارامترهای زیستی تریپس پیاز، می‌توان از این ویژگی در جهت کنترل بهتر تریپس پیاز روی فلفل در مقایسه با خیار و بادمجان استفاده کرد.