پیش‌بینی موقعیت و نحوه تغییرات خط ساحلی در خلیج پُزم تا سال 2010

Abstract

بندر صیادی پزم در بخش جنوب شرقی خلیج پزم و در دریای عمان قرار دارد. منطقه مجاور این بندر، به‌خصوص در ناحیه پشت موج‌شکن آن، در سال‌های اخیر به شدت متأثر از فرایند رسوب‌گذاری بوده است. شدت ته‌نشینی رسوبات در این منطقه به اندازه‌ای بوده است که موجب مختل‌شدن عملکرد بندر و بروز مشکلات عدیده، به‌خصوص طی سال‌های 1373- 1374 شده است. بدون شک، رسوب‌گذاری در این منطقه نه تنها به دلیل احداث موج‌شکن و دیگر فعالیت‌های مهندسی بوده، بلکه مرتبط و متأثر از تعادل فرایندهای ساحلی در کل خلیج است. لذا، به‌منظور درک بهتر این فرایندها و تعیین نحوه و میزان تغییرات خط ساحلی در خلیج پزم، تصاویر ماهواره لندست در یک بازه زمانی 13 ساله منتهی به سال 2001 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ایجاد مشکلات فنی برای حس‌گر تی-ام ماهواره لندست که منجر به فقدان دسترسی به تصاویر جدیدتر و روز آید این حس‌گر شد از یک طرف و افزایش نیاز مدیران و متخصصان به اطلاعات نحوه و میزان تغییرات خط ساحلی در سال‌های آتی، ضرورت تحقیق و پیش‌بینی علمی موقعیت خط ساحلی این منطقه را برای سال‌های بعد آشکار می‌سازد. در این تحقیق با استفاده از تصاویر سال‌های 1988، 1998و 2001 حس‌گر تی- ام (TM) ماهواره لندست که طی یک دوره 13 ساله منتهی به سال 2001 از خلیج پزم تهیه شده است، موقعیت خط ساحلی در این منطقه برای سال‌های 2005 و 2010 با 4 روش متفاوت مورد پیش‌بینی قرار می‌گیرد. سپس، با تجزیه و تحلیل و مقایسه نتایج حاصل، در مورد بهترین روش پیش‌بینی نتیجه‌گیری می‌شود. تصاویر انتخابی در شرایط آسمان صاف و بدون ابر و بدون باد شدید ثبت شده‌اند و قدرت تفکیک مکانی آنها 30 متر در 30 متر است. اولین گام در مسیر این تحقیق، ترسیم داده‌ها به‌گونه‌ای است که بتوان الگوی تغییرات مکانی و زمانی خط ساحلی را مورد بررسی قرار داد. سپس، نتایج حاصل از روش‌های متفاوت پیش‌بینی، با یکدیگر مقایسه می‌شوند تا میزان حساسیت نتایج به روش محاسبه و پیش‌بینی تعیین شود. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که نامنظمی داده‌ها موجب بروز تفاوت فاحش بین نتایج روش حداقل مربعات با نتایج سایر روش‌ها می‌شود. در ضمن، نتایج روش ترکیبی برای پیش‌بینی موقعیت‌های آتی خط ساحلی منطقی‌تر و قابل اعتمادتر هستند.