بررسی جدایش فاز قطبش‌های گوناگون داده‌های زمین مگنتوتلوریک در محیط‌های ناهمسانگرد الکتریکی

Abstract

ناهمسانگردی الکتریکی بدین معنی که چگالی جریان در یک محیط تابعی از جهت‌گیری میدان الکتریکی در آن محیط باشد، اخیراً در تفسیر اندازه‌گیری‌های مگنتوتلوریک (MT) بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در بیشتر این بررسی‌ها، استنتاج ناهمسانگردی براساس جدایش‌های‌فازی قطبش‌های گوناگون داده‌های MT بوده است. تأکید بر پاسخ‌های فاز از این حقیقت ناشی می‌شود که توده‌های رسانای سطحی دامنه مؤلفه‌های تانسور امپدانس مربوط به ساختارهای عمیق‌تر را مغشوش و استنتاج از پاسخ‌های دامنه (مقاومت‌ویژه) را مشکل می‌سازند. این در شرایطی است که پاسخ‌های فازی، تانسور فاز، تحت تأثیر حضور این توده‌ها قرار نمی‌گیرند. اما پاسخ فازی MT مربوط به نیم‌فضایی با رسانایی‌ویژه همگن ولی ناهمسانگرد مستقل از جهت قطبش است و هیچ‌گونه جدایش فازی رخ نمی‌دهد. با استفاده از مدل‌های ساده ناهمسانگردی یک‌ُبعدی و دوبُعدی نشان می‌دهیم که جدایش فازی داده‌های MT در نتیجه تغییرات مکانی یا گرادیان رسانایی‌ویژه ایجاد شده‌اند و به خواص عمده ذاتی تانسور رسانایی‌ویژه بستگی ندارند و از این‌جهت اساساً با جدایش امواج برشی که در تحقیقات ناهمسانگردی کشسانی مورد استفاده قرارمی‌گیرند، متفاوت هستند.