ویژگی‌های زمین‌شناسی، ژئوتکنیکی و ژئوفیزیکی گسل توس در شمال شهر مشهد

Abstract

گسل توس شاخه‌ای از گسل کشف‌رود است که روند شمال غربی- جنوب شرقی دارد. شواهد زمین‌ریخت‌شناختی نشان می‌دهد که ادامه این گسل از شمال غربی شهر مشهد در نزدیکی‌های توس وارد محدوده شهری می‌شود. این گسل با عبور از کنار بقعه خواجه ربیع به سمت شمال شرقی شهر مشهد امتداد می‌یابد و از حاشیه شهرک گلشهر خارج می‌شود. با توجه به انبوه جمعیت ساکن و زائران مستقر در شهر مشهد و اجرای پروژه‌های عظیم صنعتی – اقتصادی (برای نمونه، پروژه الماس شرق، متروی مشهد و مانند آن) بررسی گسل توس اهمیت خاصی دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی دقیق‌تر هندسه و مسیر گسل توس در شهر مشهد است. در این راستا داده‌های موجود شامل بررسی‌های زمین‌شناسی، ژئوتکنیک و خردلرزه‌سنجی مورد بررسی قرار گرفته و بر این مبنا محل‌های مناسب برای بررسی‌های مقاومت‌سنجی (ژئوالکتریک) تعیین شده است. نتایج به‌دست آمده در این مقاله نشانگر آن است که گسل توس با پهنه‌ای به عرض 2- 3 کیلومتر، دارای سازوکار معکوس با شیبی به سمت جنوب غرب است که فعالیت آن در طی دوره کواترنر کاملا مشهود است.