وارون‌سازی دو و سه‌بُعدی داده‌های مگنتوتلوریک به‌منظور اکتشاف ساختارهای هیدروکربنی در میدان نفتی سه‌قنات، جنوب‌غربی ایران

Abstract

کاربرد روش مگنتوتلوریک در زمینه اکتشافات هیدروکربوری در مناطقی که روش‌ لرزه‌نگاری انعکاسی با مشکلاتی مواجه شده، قابل توجه است. در همین راستا یک مطالعه مگنتوتلوریک با حجم وسیع در میدان نفتی سه‌قنات متشکل از یک نفتگیر تاقدیسی، و در حوضه رسوبی زاگرس واقع در جنوب غربی ایران برای به نقشه در آوردن ساختار ژئوالکتریکی منطقه انجام شد. سازند کربناته آسماری، سنگ مخزن و سازند تبخیری گچساران، سنگ پوش را تشکیل می‌دهد. در میدان نفتی سه‌قنات، رخنمون سازند تبخیری گچساران که دارای خواص پلاستیک و ناهمگن می‌باشد، باعث شده است تا کیفیت داده‌های لرزه‌ای افت کرده و تفسیر مقاطع لرزه‌ای برانبارش با مشکلاتی مواجه شود. نگار‌های چاه‌پیمایی استخراجی از چاه اکتشافی سه‌قنات، به دلیل تباین مقاومت ویژه الکتریکی سازند گچساران با سازند‌های زیرین، استفاده از روش مگنتوتلوریک را به عنوان مکمل داده‌های روش لرزه‌نگاری توجیه می‌کند. به منظور انجام تصحیح جابجایی پایا نیز ، اندازه‌گیری‌های الکترومغناطیسی در حوزه زمان انجام شده است. مطالعه بعد و امتداد داده‌های مگنتوتلوریک حاکی از وجود مقادیر متنابهی از تاثیر ساختارهای سه‌بعدی در منطقه مورد مطالعه می‌باشد. با انجام وارون‌سازی دو و سه بعدی داده‌های مگنتوتلوریک، مرز سازندهای گچساران و آسماری به مانند تاقدیس نفتی سه‌قنات در مدل‌های مقاومت ویژه الکتریکی آشکار شده است. در مدل‌های مذکور، مقادیر مقاومت ویژه الکتریکی در عبور از سازند گچساران به سازند آسماری با افزایش قابل ملاحظه‌ای همراه می‌باشد. همبستگی مدل‌های مقاومت ویژه الکتریکی با مقاطع برانبارش لرزه‌ای تفسیر جامعی از تشکیلات زمین‌شناسی تحت‌الارضی میدان نفتی سه‌قنات میسر کرده و نقاط مبهم نتایج روش لرزه‌نگاری انعکاسی مرتفع گردیده است.