آمایش سرزمین بر مبنای پتانسیل‌های هواشناسی زیست انسانی چندین نمونه از شهرهای ایران

Abstract

آمایش سرزمین علمی است که با توجه به ویژگی‌های اکولوژیک سرزمین و شرایط اقتصادی- اجتماعی آن، نوع استفاده بهینه از سرزمین را مشخص می‌سازد. در این پژوهش بر پایۀ اصول آمایش سرزمین و به منظور شناسایی پتانسیل‌های هواشناسی زیست انسانی ایران، به عنوان یک سرمایه اقتصادی، از روش متوسط نظرسنجی پیش‌بینی‌شده (Predicted Mean Vote) استفاده شد. جهت محاسبۀ این شاخص از 4 مؤلفۀ متوسط دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و ابرناکی در مقیاس روزانه در 40 ایستگاه ایران و برای سری زمانی 1960 تا 2010 استفاده شد. نتایج این تحقیق بر مبنای میانگین درازمدت ماهانه نشان داد که بیشینۀ درصد فراوانی ایستگاه‌های دارای شرایط زیست اقلیمی خیلی گرم تا داغ به فراوانی 90 درصد ایستگاه‌ها، به ماه جولای و بیشینۀ شرایط سرد تا خیلی سرد با فراوانی 5/62 درصد ایستگاه‌ها به ژانویه اختصاص یافته است. از طرف دیگر در ماه اکتبر بیشینۀ ایستگاه‌های کشور با 40 درصد از فراوانی‌ها آسایش حرارتی را تجربه کرده‌اند. اما آمار درازمدت روزانه مؤید این حقیقت است که چابهار با 18 درصد، اهواز با 28 درصد و همدان با 5/30 درصد از فراوانی ایام، به ترتیب بیشینۀ طبقه آسایش، داغ و خیلی سرد را در مقایسه با سایر ایستگاه‌های کشور داشته است. در نهایت یافته‌های این تحقیق، ظرفیت‌ها و عوامل بازدارندۀ آسایش حرارتی را برای مناطق مختلف کشور نشان می‌دهد که این می‌تواند نقش مؤثری در ارائۀ برنامه‌ریزی‌های ارزیابی توان و آمایش سرزمین ایفا کند.