عملکرد مدل کوهیرنس (COHEHRENS) در مدل‌سازی پخش آلودگی در یک خلیج کم‌‌عُمق تحت تاثیر کِشند (خلیج بوشهر)

Abstract

خلیج بوشهر، خلیج کوچکی در امتداد سواحل شمالی خلیج فارس است که به‌خاطر ورود انواع آلاینده‌های صنعتی، آلودگی ناشی از تردد کشتی‌ها، وجود منابع آلاینده نفتی، تخلیه مواد زاید و سمی و فاضلاب‌های خانگی واردشونده به این خلیج تاثیر فراوانی بر آلودگی زیست‌‌محیطی حوضه خلیج فارس دارد. بنابراین نیاز مبرم به شناسایی و بررسی نحوه پخش این آلودگی‌ها، کاملاً مشهود است. به‌‌این‌‌منظور در این تحقیق از مدل کوهیرنس که یک مدل هیدرودینامیکی سه‌بُعدی چند ‌‌منظوره است و برای آب‌های کرانه‌ای دریاها و فلات قاره‌ها طراحی شده؛ برای مدل‌سازی و بررسی آلودگی در خلیج بوشهر استفاده شده است. برای ورودی مدل، داده‌های ثبت شده ایستگاه هواشناسی دریایی بوشهر در یک دوره آماری 40 ساله و چهار مؤلفه اصلی کِشندی (جزر و مدی) (M2 ، S2 ، O1و K1) بندر بوشهر مورد استفاده قرار گرفته است. پس از تنظیم مدل برای خلیج بوشهر و وارد کردن داده‌های موردنیاز؛ مدل برای این خلیج اجرا شد که پس از رسیدن به حالت پایداری، جریان‌های کِشندی با مشاهدات میدانی مورد اعتبارسنجی قرار گرفت و پیرو آن نحوه پخش آلودگی افقی در لایه‌های متفاوت پیش‌بینی شد. نتایج مدل نشان می‌‌دهد که پخش آلودگی در خلیج بوشهر، تحت تأثیر جریان‌های اغلب کِشندی این خلیج رخ می‌‌دهد و نتایج مربوط به میدان جریان هم‌خوانی خیلی خوبی با مشاهدات میدانی مربوط به حرکت شناورهای روی آب دارند. نتایج این مدل را می‌توان در نحوه پخش آلودگی و مسیر حرکت آلاینده در خلیج بوشهر و پیشنهاد راهکار مناسب برای مقابله با پخش بیشتر آن مورد استفاده قرار داد.