استخراج میدان جابه‌جایی سه‌بُعدی با استفاده از فن تداخل‌سنجی رادار با دریچه مصنوعی (SAR)؛ بررسی موردی گسل بم

Abstract

هدف این تحقیق استخراج سه مؤلفه اورتوگونال میدان جابه‌جایی هم‌لرزه‌ای سطح، با استفاده از تداخل‌سنجی راداری (InSAR, Interferometric Synthetic aperture radar) است. تصویربرداری راداری، مؤلفه‌های مشاهداتی جابه‌جایی را در راستای دید ماهواره و در دو عبور بالارو (Ascending) و پایین‌رو (Descending) به‌دست می‌دهد. با توجه به نزدیک به قطبی بودن (Near polar) مدار ماهواره، حساسیت مؤلفه‌های جابه‌‌جایی حاصل به راستای شمالی-جنوبی کم است که این امر باعث کم شدن دقت مؤلفه دگرشکلی (Deformation) محاسبه شده می‌شود. برای رفع این مشکل راهکارهای متعددی وجود دارد. در این تحقیق از تصاویر سَمت-دوراُفت (آزیموت-دوراُفت (Azimuth offset)) عبور پایین‌رو استفاده شد. همچنین با توجه به تأثیر خطاهای جوی روی تصویربرداری راداری، مؤلفه‌های دگرشکلی به صورت نسبی تعیین شد و سپس با استفاده از داده‌های فرامیدانی (Far field) حاصل از تصویر هم‌چسبی، انتقال لازم برای تبدیل مقادیر نسبی به مطلق، به‌واسطه فرایندی به نام detrending محاسبه و از مؤلفه‌های محاسباتی کسر شد. بررسی موردی این تحقیق روی زلزله بهمن ماه 1383 شهر بم صورت گرفته است. در این تحقیق زوج تصاویر راداری پیش‌لرزه‌ای (Pre seismic) و هم‌لرزه‌ای (Co seismic) ماهواره Envisat در عبورهای بالارو و پایین‌رو مورد بررسی قرار گرفت و تصاویر با استفاده از نرم‌افزار DORIS در محیط لینوکس پردازش شد. در پایان بازسازی میدان جابه‌جایی در محیط ویندوز با نرم‌افزار Matlab صورت پذیرفت و نتایج به‌دست آمده در این تحقیق با سایر گزارش های منتشر شده مقایسه شد.