تأثیر قرق بر ترسیب کربن و برخی خصوصیات ادافیکی خاک در جنگلهای تنگ دالاب ایلام

Abstract

<strong>چکیده</strong><br /> <strong>زمینه و هدف:</strong> تغییر کاربری اراضی سبب آشفتگی اکوسیستم می‌شود و می‌تواند ذخیره کربن و جریان آن را تحت تأثیر قرار دهد، به‌ویژه تبدیل اراضی جنگلی برای مقاصد کشاورزی، چرای دام و تفرج، اثرات متعددی روی خصوصیات خاک به‌ویژه ذخیره کربن آلی خاک دارد. هدف از این مطالعه تعیین میزان و مقایسه ترسیب کربن و خصوصیات ادافیکی خاک بین دو رویشگاه جنگلی تحت چرا و قرق 30 ساله در تنگ دالاب شهرستان ایلام بود.<br /> <strong>روش بررسی:</strong> جهت بی‌اثر کردن متغیرهای توپوگرافی، نمونه‌های خاک در دو منطقه قرق و تحت چرا، با در نظر گرفتن شرایط توپوگرافی یکسان از لحاظ جهت دامنه، ارتفاع و شیب و به روشتصادفیسیستماتیک ازهرمنطقهازعمق صفرتا30 سانتی‌متریزمین برداشت وازهرمنطقه30 نمونهخاکجمع‌آوری گردید.<br /> <strong>یافته‌ها:</strong> نتایج این مطالعه نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین درصد آهک، اسیدیته و بافت خاک بین دو منطقه قرق و قرق نشده وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که میزان وزن مخصوص ظاهری و حقیقی، هدایت الکتریکی، ازت کل، فسفر، پتاسیم تبادلی، کربن آلی، ماده آلی و ترسیب کربن بین دو منطقه قرق شده و قرق نشده دارای اختلاف معنی‌دار آماری در سطح 95 درصد است.<br /> <strong>بحث و نتیجه‌گیری: </strong>مقایسه خصوصیات ادافیکی خاک در دو منطقه قرق و تحت چرا نشان‌دهنده وجود اختلاف معنی‌دار آماری برای بیش‌تر فاکتورها بود. همچنین مقادیر ترسیب کربن در خاک منطقه جنگلی قرق شده با میزان 03/60 تن در هکتار بیش‌تر از مقادیر آن در خاک منطقه قرق نشده و تحت چرا با میزان 17/41 تن در هکتار به دست آمد. درنهایت، برای برآورد ترسیب کربن خاک، دو مدل رگرسیونی معتبر با ضریب تبیین (R²)، 995/0 و 998/0 به ترتیب برای منطقه قرق شده و قرق نشده به دست آمد.