طراحی یک شبکه زنجیره تأمین با در نظر گرفتن عوامل زیست محیطی در شرایط عدم قطعیت و حل آن با الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی چند هدفه(MODE)

Abstract

<strong>زمینه و هدف:</strong> در دنیای امروز گسترش و طراحی زنجیره‌های تأمین با رویکرد بهینه سازی اقتصادی و زیست محیطی مورد توجه مدیران سیاست گذاران صنایع و محققان قرار گرفته است. به عبارتی دیگر با افزایش حجم گازهای گلخانه­ای و آلاینده­ها، مدیران سازمان­ها و محققان در پی طراحی و راه اندازی شبکه­هایی برآمدند که علاوه بر بهینه­سازی اقتصادی تمرکز ویژه­ای بر عوامل زیست­محیطی و کاهش آلاینده­ها در تمامی بخش‌ها داشته باشد. <strong>روش بررسی:</strong> در این تحقیق یک مدل ریاضی دو هدفه فازی برای طراحی یک سیستم زنجیره تأمین، تحت شرایط عدم قطعیت با رویکرد فازی ارایه شده است. هم­چنین تصمیم گیری در مورد انتخاب فن­آوری­های مناسب در قسمت­های تولید و تعمیر، به­گونه­ای است که بتواند یک توازن مناسب بین هزینه‌ها و انتشار گازهای آلاینده به وجود آورد. در این مدل، هدف، تشخیص بهینه تکنولوژی تولید، تعمیر و میزان خریداری آن‌ها، مکان یابی تسهیلات، تخصیص بهینه تولید محصولات به ماشین‌ها است، تا تعادل مناسبی بین هزینه و میزان انتشار گازهای آلاینده برقرار شود. مدل فازی با استفاده از روش خیمنز به مدل قطعی کمکی تبدیل شده و برای حل مسأله، از روش‌های اپسیلون محدودیت در اندازه­های کوچک و الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی چندهدفه برای اندازه­های بزرگ استفاده شده است. <strong>یافته ها:</strong> در نظر گرفتن عوامل زیست محیطی در کنار عوامل اقتصادی در این مدل، نشان می­دهد با این کار نه تنها سود اقتصادی حاصل از بازیافت و تعمیر کالاها عاید صنایع می­شود، بلکه آلودگی محیط زیست از طریق کاهش مقدار زباله­های صنعتی و استفاده مجدد از آن­ها کاهش می­یابد. <strong>بحث و نتیجه گیری: </strong>نتایج حاصل از حل مدل ارایه شده، با استفاده از نرم افزار GAMS و الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی چندهدفه، نشان دهنده کارکرد بهینه و مطلوب مدل پیشنهادی در تمامی ابعاد است. به منظور اطمینان از کارکرد صحیح مدل ارایه شده و روش حل به کارگرفته شده، نتایج با مدل پایه مقایسه شد و نتایج نشان­دهنده کارکرد مطلوب مدل ارایه شده بود.