ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌شهری با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی: شهرستان باغملک)

Abstract

<strong>زمینه و هدف:</strong> رویکرد جدیدی که امروزه مورد توجه برنامه­ریزان شهری قرار گرفته است، برنامه­ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری است. ارزیابی توان اکولوژیک به منظور انتخاب مکان های مطلوب برای توسعه شـهری یک عامل مهم برای دسـتیابی به این امـر محسوب می­شود. در این مقاله با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل سلسله­مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی توان اکولوژیک توسعه شهری در شهرستان باغملک مورد ارزیابی قرار گرفته تا پهنه­های مناسب برای این منظور مشخص شوند. <strong>روش بررسی:</strong> به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا معیارهای موثر در توسعه شهری با توجه به تحقیقات انجام یافته در این زمینه و جمع آوری نظرات کارشناسان از طریق روش دلفی شناسایی شد و در نهایت 5 معیار و 12 زیرمعیار انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش مقایسه زوجی، میزان اهمیت معیارها نسبت به هم تعیین و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله­مراتبی معیارها وزن­دهی شدند. در نهایت لایه­های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط10.2 Arc GIS بر­اساس منطق فازی ارزش دهی و وزن­های به دست آمده به آن­ها اعمال گردید و نقشه توان اکولوژیک با استفاده از رویهم­گذاری وزنی لایه ها به دست آمد. <strong>یافته ها</strong> : یافته های به دست آمده نشان می دهد که 65/46 % از کل منطقه مطالعاتی دارای توان کاملاً نامناسب، 62 /39% دارای توان نامناسب، 27/12 % دارای توان متوسط، 17/1 % دارای توان مناسب و 29/0 % دارای توان کاملاً مناسب برای توسعه شهری است. <strong>نتیجه گیری:</strong> بر اساس نقشه نهایی طبقه بندی می توان نتیجه گرفت که پهنه های مساعد جهت توسعه فیزیکی آتی شهرستان باغملک بیش تر در بخش شمالی گسترش یافته است. از طرفی دیگر جهات جنوب شرقی و شرق به دلیل کوهستانی بودن در توسعه آتی محدودیت بیش تری را اعمال می­کند.