بررسی غلظت کادمیوم، روی و منگنز در ریشه، ساقه و برگ اسفناج و گوجه‌فرنگی مصرفی شهر همدان

Abstract

فلزات سنگین از مهمترین آلاینده‌ها در محیط زیست هستند که ورود آن‌ها به زنجیره غذایی یک خطر جدی برای سلامت انسان‌ها به شمار می‌آید. این مطالعه با هدف تعیین میزان غلظت عناصر سنگین کادمیوم، روی و منگنز در قسمت‌های مختلف ریشه، ساقه و برگ سبزی‌های اسفناج و گوجه‌فرنگی مصرفی شهر همدان در سال 1393 صورت گرفت. برای این منظور از محصولات 3 مزرعه در شهر همدان با 5 تکرار از هر مزرعه نمونه‌برداری به‌عمل آمد. جمع‌آوری نمونه‌ها از قسمت‌های مختلف ریشه، ساقه و برگ گیاه صورت پذیرفت. نمونه‌ها در آزمایشگاه با استفاده از روش هضم اسیدی، هضم شدند. سپس غلظت عناصر مورد بررسی توسط دستگاه نشر اتمیICP قرائت گردید. مقادیر میانگین غلظت فلزات سنگین در ریشه، ساقه و برگ گیاه اسفناج به‌ترتیب برابر بود با: کادمیوم 14/0، 24/0، 34/0، روی 53/15، 82/24، 35 و منگنز 59/26، 42/24، 38/45 میلی­گرم بر کیلوگرم بود. این مقادیر در گوجه فرنگی به‌صورت: کادمیوم 20/16، 42/24، 81/33، روی 48/21، 74/39، 92/52 و منگنز 60/26، 41/42، 90/61 میلی­گرم بر کیلوگرم بود. مقایسه میانگین غلظت فلزات سنگین کادمیوم و منگنز در گیاه اسفناج و گوجه فرنگی با مقادیر استاندارد (WHO/FAO) اختلاف معنی‌داری را نشان داد. به جز فلز روی که اختلاف معنی‌داری را با مقادیر استاندارد مربوطه نداشت. مقایسه نتایج حاصل با مقادیر استاندارد نشان‌دهنده آلوده بودن سبزیجات مصرفی اسفناج و گوجه‌فرنگی مورد مطالعه بود. به‌طوری که غلظت فلزات کادمیوم و منگنز در تمامی نمونه­ها برای سلامتی مصرف‌کنندگان مخاطره‌آمیز ارزیابی شد.