بررسی تغییرات مقدار آفلاتوکسین طی تولید پودر آب پنیر ملح‌زدایی شده

Abstract

یکی از موادی که در سال‌‎های اخیر در صنایع دارویی و شیرخشک نوزاد مورد توجه قرار گرفته است، پودر آب پنیر می‌باشد.هدف از این پژوهش بررسی میزان کاهش آفلاتوکسین M₁(AFM1) طی فرایند تولید پودر آب پنیر ملح‌زدایی شده (Demineralized Whey Powder 90- DWP 90)از آب پنیر شیرین بود. بدین منظور 36 نمونه از مراحل مختلف تولید جمع‌آوری شد که شامل نمونه‌های آب پنیر شیرین (12 نمونه)، نمونه آب پنیرهای ملح‌زدایی شده (12 نمونه) و نمونه‌های DWP-90 (12 نمونه) بودند. این نمونه‌ها از کارخانه پودر شیر مشهد (Nutricia-MMP) طی مدت یک سال (1391 تا 1392) جمع‌آوری شدند. میزان AFM₁ با تکنیک کروماتوگرافی مایع با عملکرد فشار بالا (HPLC) تعیین گردید. براساس این نتایج AFM₁ در 100٪ نمونه‌ها وجود داشته اما میزان آن در همه نمونه‌ها کمتر از حد بیشینه تعریف شده توسط استاندارد ملی ایران به شماره 5925 (ppt100 برای آب پنیر و ppt1000 برای پودر آب پنیر) بود. میانگین مقدار AFM₁ در آب پنیر شیرین (ppt5/32) و پودر آب پنیر ملح زدایی شده(ppt8/45) کمتر از حد بیشینه تعریف شده در استانداردهای کدکس و اروپا (EC 1881/2006) برای شیر خام (ppt50) بود. با توجه به درصد ماده خشک (TS)آب پنیرشیرین (1/0±6٪) و درصد ماده خشک DWP-90(97٪) و همچنین مقادیر AFM₁ در بین این نمونه‌ها، به طور میانگین حدود 91٪ کاهش AFM₁، طی فرایند تولید DWP-90 مشاهده شد.