تنوع زیستی و عوامل محیطی موثر بر پراکنش سخت پوستان برکه های بهاری: مطالعه موردی رشکان ارومیه

Abstract

منطقه رشکان ارومیه واقع در نزدیکی جنوب غربی دریاچه ارومیه (ꞌ 37 °45ꞌ E 56 °36 N ) به لحاظ تشکیل برکه های بهاری متنوع از اهمیت زیادی برای حیات وحش بخصوص پرندگان بومی و مهاجر برخوردار می باشد. بررسی های میدانی و نمونه برداری از آب و موجودات ساکن زیستگاه های این منطقه در 14 ایستگاه در ماه‌های فروردین و اردیبهشت ماه سال 1397 انجام گرفت. عوامل فیزیکوشیمیایی و سخت پوستان واقع در برکه‌های فصلی در ایستگاه‌های مورد مطالعه بررسی گردید. نتایج نشان داد که الگوهای پراکنش سخت پوستان به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارد. عوامل محیطی نظیر کدورت، مواد جامد معلق و کلروفیل a بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص های تنوع زیستی این زیستگاه ها گذاشتند. بیشترین تنوع زیستی سخت پوستان در منطقه رشکان مربوط به نمونه برداری نوبت دوم در اردیبهشت ماه و کمترین آن مربوط به نمونه برداری نوبت اول در فروردین ماه بود. همچنین بیشترین غنا و تراکم گونه ای در نمونه برداری نوبت دوم بدست آمد. این نتایج توسط شاخص تنوع زیستی شانون-وینر (632/1 در نوبت اول نسبت به 816/0 در نوبت دوم) و سیمپسون (494/0 در نوبت اول نسبت157/0 در نوبت دوم) مورد تائید قرار گرفت. می توان چنین نتیجه گرفت که منطقه رشکان از شرایط نسبتا مناسبی جهت پراکنش گونه های مختلف سخت پوستان کوچک نظیر کلادوسرها، کوپه پودها و پریان میگوها دارد، که نیازمند توجه بیشتر از سوی سازمان‌های مرتبط با حفاظت اکوسیستم دریاچه ارومیه می‌باشد.