بررسی اثرات غلظت های تحت کشنده کلرپیریفوس بر فعالیت آنزیم‌های سرمی و برخی شاخص‌های استرس اکسیداتیو ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

Abstract

کلرپیریفوس یک آفت­کش ارگانوفسفره است که به­طور گسترده به­عنوان کنترل‌ کننده آفات در مزارع کشاورزی استفاده می ­شود. هدف از این مطالعه تعیین اثر غلظت ­های تحت کشنده (0/1، 0/05 و 0/02 میلی­ گرم بر لیتر) کلرپیریفوس بر فعالیت آنزیم ­های کبدی و آنزیم­ های اکسیداتیو (سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز) ماهی کپور معمولی (<em>Cprinus carpio</em>) در روزهای 1، 7، 14 و 21 بعد از تماس با آفت‌کش می ­باشد. میزان LC50 96 سم کلرپیریفوس برای کپور ماهیان 516/. میلی گرم در لیتر به دست آمده است. نتایج حاضر حاکی از آن است که ماهیان تماس یافته با سم کلرپیریفوس در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی­ داری در فعالیت آسپارتات­آمینوترنسفراز (AST) و آلانین­آمینوترنسفراز (ALT) نشان دادند (0/05<P). همچنین فعالیت آلکالین فسفاتاز (ALP) در غلظت ­های بالای کلرپیریفوس (0/05 و 0/1 میلی‌گرم بر لیتر) افزایش یافته و در روزهای اول و هفتم آزمایش، بیشترین سطح فعالیت در این غلظت­ ها مشاهده شد. فعالیت آنزیم ­های کاتالاز (CAT) و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) نیز بطور معنی ­داری بیشتر بود (0/05<P). علاوه بر این اثر متقابل زمان و غلظت سم بر روی فعالیت آنزیم ­های SOD ,CAT و AST مشاهده شد (0/05<P). بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش مدت تماس ماهی کپور معمولی با سم کلرپیریفوس در غلظت ­های 0/05 و 0/1 میلی‌گرم بر لیتر سبب افزایش فعالیت آنزیم­ های کبدی و آنزیم­های اکسیداتیو ماهی می ­شود.