بررسی اثر مواجهه با مس و کادمیوم بر شاخص‎های بیوشیمیایی پلاسما و کبد بچه فیل ماهی (Huso huso)

Abstract

هدف از این مطالعه، بررسی اثر غلظت انفرادی و تحت کشنده مس و کادمیوم بر شاخص‎های بیوشیمیایی پلاسمای خون و کبد بچه فیل ماهی (Huso huso) بوده است. به این منظور، در خرداد سال 1387، تعداد 54 عدد بچه ماهی (4 ماهه با وزن متوسط 8/6±4/55 گرم) به ترتیب، در معرض غلظت‎های تحت کشنده 20 و 300 میکروگرم بر لیتر مس و کادمیوم در سیستم آزمایشی نیمه‎ثابت به مدت 14 روز قرار گرفته و اثر غلظت‎های مذکور بر شاخص‎های بیوشیمیایی مورد نظر در روز پایانی آزمایش مورد اندازه‎گیری قرار گرفت. براساس نتایج حاصله، سطوح گلوکز، پروتئین کل و تری‎گلیسیرید پلاسما و همچنین پروتئین کبدی در ماهیان تحت تیمارهای آزمایشی در روز نمونه‎برداری فاقد هرگونه اختلاف معنی‎دار در مقایسه با ماهیان تیمار شاهد بود. از طرفی، مواجهه با فلزات مذکور، باعث تغییرات معنی‎دار مقادیر هورمون تری‎یودوتیرونین (T3) پلاسما در هر دو تیمار آزمایشی گردید ولی چنین تغییرات معنی‎داری برای هورمون تیروکسین (T4) مشاهده نشد. در مقابل، فقط مواجهه با مس باعث افزایش شدید و معنی‎دار کورتیزول پلاسما گردید. نتایج حاصل از آزمایش نشان‎دهنده فقدان هرگونه اختلاف آماری معنی‎دار بین تیمارهای آزمایشی با تیمار شاهد در میزان فعالیت آنزیم کاتالاز ((CAT و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) کبد می‎باشد. اما تغییرات معنی‎داری در میزان فعالیت SOD بین دو تیمار فلزی مشاهده شد. نتایج حاصله از این مطالعه به خوبی نشان داد که غلظت‎های تحت کشنده مس و کادمیوم بر بچه فیل ماهی اثرگذار بوده‎اند و همچنین، تغییرات هورمونی می‎تواند به عنوان نشانگرهای مناسبی در بررسی مواجهه فیل ماهی با مس در آب شیرین پیشنهاد گردند.