تصفیه پساب آبزی‌پروری با استفاده از سیستم ترکیبی ماهی-فیتوپلانکتن-زئوپلانکتن

Abstract

از مشکلات آبزی‌پروری افزایش اثرات ورود پساب به محیط می‌باشد که انجام تصفیه می‌تواند در کاهش پیامدهای نامطلوب آن بر اکوسیستم‌های آبی مؤثر واقع شود. در مطالعه حاضر امکان استفاده یکپارچه از میکروارگانیسم‌های فیتو- و زئوپلانکتونی در یک سیستم پرورش ماهی به منظور تصفیه پساب مورد بررسی قرار گرفت. گونه‌های ماهی پرورشی و فیتوپلانکتون مورد استفاده به ترتیب عبارت بودند از: ماهی تیلاپیای نیل (Oreochromis niloticus) و ریزجلبک آب شیرین Chlorella vulgaris. آرتمیا (Artemia franciscana) و روتیفر (Brachionus sp.) نیز گروه-های اصلی زئوپلانکتون‌های مورد استفاده بودند. اندازه‌گیری‌ها و محاسبات مربوط به پارامترهای کیفی آب شامل غلظت نیترات (NO3)، نیتریت (NO2)، آمونیوم (NH4) و فسفات (PO4)، اکسیژن محلول (DO)، pH، هدایت الکتریکی (EC)، مجموع مواد محلول (TDS)، مجموع مواد معلق (TSS)، تعداد سلول‌های فیتوپلانکتونی و زئوپلانکتون‌ها، پارامترهای عملکرد رشد ماهیان شامل افزایش وزن (WG)، ضریب چاقی (CF) و نرخ رشد ویژه (SGR) به صورت هفتگی در طول 6 هفته در اجزای مختلف سیستم صورت گرفت. سطوح ترکیبات مغذی نیترات، نیتریت و فسفات در طول دوره پرورشی در خروجی سیستم نسبت به سطوح آن در شرایط شاهد کمتر بود. مقادیر DO و pH اندازه‌گیری شده نیز در خروجی سیستم همواره در سطوح مطلوبی قرار داشت (DO > 6 mg.l-1 و pH = 7 - 8). مقادیر پارامترهای EC، TDS و TSS نیز در خروجی سیستم ترکیبی به شکل معنی‌داری (P < 0.05) کمتر از وضعیت شاهد بود. عملکرد رشد بهتری از نظر مقدار افزایش وزن برای ماهیان سیستم ترکیبی در مقایسه با شرایط شاهد مشاهده گردید (P < 0.05). بر اساس نتایج، استفاده همزمان از سطوح تروفی مختلف شامل فیتوپلانکتون، زئوپلانکتون‌ و ماهی در یک سیستم یکپارچه پرورشی ماهی تیلاپیا سبب تصفیه مناسب پساب پرورش ماهی با سطح کیفیت بسیار مطلوب و با قابلیت استفاده مجدد بدون پیامدهای نامطلوب بر عملکرد رشد این ماهیان در مقایسه با شرایط شاهد شد.