تعیین ساختار سنی و پارامترهای رشد گاوماهی شنی (Neogobius Pallasi (Berg, 1916 در نهرهای کبودوال، زرین‏گل و شیرآباد- استان گلستان

Abstract

هدف از این تحقیق تعیین ساختار سنی، الگوهای رشد و تنوع پارامترهای آن در جمعیت گاوماهی شنی در نهرهای کبودوال، زرین گل و شیرآباد می‏باشد. بدین منظور 104، ‏30 و 62 نمونه به ترتیب از نهرهای کبودوال، زرین‏گل و شیرآباد در تابستان 1387 بررسی شد. هر دو جنس نر و ماده از 5 گروه سنی ⁺0 تا ⁺4 تشکیل شده بودند. بزرگترین نمونه مشاهده شده به ترتیب دارای طول کل، 55/137، 1/114 و 97/137 میلی‏متر بود. گروه‏ سنی ⁺1 در هر سه نهر دارای بیشترین فراوانی بود. اختلاف معنی‏داری بین فراوانی نر و ماده فقط در نهر شیرآباد مشاهده گردید (p<0.05). الگوی رشد در نمونه‏های کبودوال و زرین‏گل از نوع آلومتریک مثبت (b>3)، اما در نمونه‏های شیرآباد ایزومتریک (b=3) بود. بر اساس پارامترهای معادله رشد برتالانفی، L∞ و K در نهرهای کبودوال، زرین‏گل و شیرآباد به ترتیب (7/143 L∞= 774/0K= ، 1/122 L∞= 777/0 K= و 3/147 L∞= 66/0K= به‏دست آمد و همچنین شاخص عملکرد رشد پائولی و مونرو (<em>ϕ</em>) به ترتیب 20/4، 06/4 و 15/4 بود. بیشترین مقدار فاکتور وضعیت در نهرهای کبودوال و شیرآباد در سن ⁺1 و برای نهر زرین‏گل در سن ⁺3 و کمترین آن برای هر سه نهردر سن ⁺0 نشان داده شد. بعد از دو سالگی کاهش نسبتاً محسوسی در ضریب رشد لحظه‏ای مشاهده گردید. شرایط اکولو‍‍ژیکی نسبتاً استرس‏زای رودخانه‏ای در مقایسه با دریا شامل تغییرات سریع در میزان دبی و جریان آب، دستکاری­های انسانی در محیط زیست رودخانه‎ای ممکن است از عوامل کاهش طول عمر یا حذف نمونه‏های پیر در جمعیت‎ها باشد.