ارزیابی کارایی در بانک های دولتی ایران با استفاده از روش DEA

Abstract

در این مقاله سعی گردیده که با استفاده از روش DEA به بررسی کارایی ده بانک دولتی در ایران با رویکرد به منابع انسانی آنها پرداخته شود. بر این اساس هزینه های پرسنلی و سپرده سرانه به ازای هر کارمند و دارایی های بانکها به عنوان نهاده ها و در مقابل سود سرانه حاصله از فعالیت هر بانک به ازای هر کارمند به عنوان ستاده سیستم در نظر گرفته شده است. شاخص های مورد نظر برای سالهای 1386-1382 در نظر گرفته شده است. نتایج حکایت از آن دارد که بانک‌‌های دولتی ایران در محدوده بازدهی فزاینده به مقیاس قرار دارند، به عبارت دیگر، وجود مقادیر متنابهی از واحد‌هایی با بازدهی فزاینده به مقیاس، نشان‌دهنده آنست که این واحدها توجیه اقتصادی برای گسترش فعالیت‌های خود را دارند. بنا بر اصول اقتصاد خرد، در این حالت منحنی‌‌های تولید نهایی و متوسط روندی صعودی داشته، و لذا واحد اقتصادی در مقیاس بهینه تولیدی، عمل نمی‌کند. بدین معنا که منحنی‌‌های هزینه نهایی و متوسط، دارای روندی نزولی بوده و بنگاه در قسمت نزولی هزینه متوسط بلند مدت قرار دارد. لذا، از انجا که در این تحقیق بانک‌های مورد بررسی دارای بازدهی فزاینده به مقیاس بوده، این امر خود نشان از اثرگذاری مقیاس و اندازه بانک، بر میزان کارایی مقیاس و کارایی آنها دارد.