بررسی تطبیقی کارآمدی نظریه‌های ارزی در پیش‌بینی تغییرات نرخ ارز در بازار تبادلات بین المللی ارز

Abstract

شناخت ماهیت پدیده‌ها و روابط بین آنها همواره یکی از مهم‌ترین کارکردهای علم است که به کمک آن انسان قادر به تفسیر، کشف و تبیین رفتار و روند آنها جهت پیش‌بینی و تغییر می‌گردد. تئوری‌های علمی نیز که خود حاکی از تعریف نوع روابط بین پدیده‌ها هستند در طول زمان نزج گرفته و به کمک برخی از مطالعات و تطبیق شواهد جدید با تئوری‌ها، اثبات و یا ابطال گردیده‌اند. برخی دیگر از مطالعات نیز به مقایسه و تطبیق آنان پرداخته و کارآمدی هریک را نسبت به دیگری سنجیده‌اند. تا مشخص نمایند در یک دوره زمانی مشخص، کدامین مدل تفسیر، تبیین و پیش‌بینی روابط را بهتر از مدل‌های دیگر ارائه می‌دهد. بازار ارز نیز همانند بسیاری از پدیده‌های اقتصادی، بستری برای اندیشه‌های آزاد اقتصاددانان و شکل‌گیری تئوری‌های اقتصادی آنان فراهم نموده است، به طوری که در پارادایم‌های مختلف فکری هر یک از نظریه پردازان چرائی رفتار نرخ ارز و عوامل تاثیر گذار بر نیروهای عرضه و تقاضا را در این بازار مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌اند. در این تحقیق با استفاده از تحلیل رگرسیون و چندین متغیر پیش‌بین (مستقل)، سعی می‌شود متغیر ملاک (وابسته) در مدل‌‌های مختلف ارزی که شامل نظریه‌‌های ارزی "تئوری پولی با قیمت انعطاف‌پذیر"،" تئوری برابری قدرت خرید"، "تئوری ماندل-فلمینگ" و "تئوری بازار دارایی‌ها" است توسط روش‌های اقتصادسنجی تعیین و تصریح گردد و پس از مشخص کردن ضرایب تحلیل رگرسیونی در مشاهدات تاریخی پیش‌بینی نرخ ارز پوند به دلار به عنوان مورد مطالعه برای دوره خارج از نمونه انجام گیرد. متغیر وابسته در کلیه مدلها مورد پوند به دلار بوده ومتغیرهای مستقل درهریک از مدلها با توجه به مبانی نظری آن متفاوت است برای مثال در مدل برابری قدرت خرید متغیر وابسته لگاریتم سری زمانی پوند به دلار در محدوده زمانی 01/01/1988 تا 01/06/2008 به صورت ما‌هانه بوده و متغیر وابسته نیز تفاوت لگاریتم شاخص بهای خرده فروشی کشورهای انگلستان وآمریکا است . درمجموع اطلاعات استفاده شده در این تحقیق در محدوه زمانی 01/01/1988 تا 01/06/2008 به صورت ما‌هانه برای مدلهای چهارگانه تعریف گردید‌ه‌اند. از اطلاعات سال‌‌های 1988 تا پایان سال 2005 به عنوان داده‌‌هایی برای استخراج مدل و از داده‌‌های تاریخ 01/01/2006 تا 01/06/2008 به عنوان داده‌‌های خارج از نمونه جهت تعیین توان وکارآمدی مدل‌‌ها در پیش بینی و تخمین نرخ ارز استفاده گردیده است. داده‌های خارج نمونه در حقیقت در راستای ارزیابی توان مدل درپیش بینی مورد استفاده قرار گرفته اند بدین معنی که مدل استخراجی از داده های تاریخی برای بازه زمانی خارج نمونه دارای یک پیش بینی و داده های خارج نمونه بیانگر واقعیت رخ داده است که بر اساس معیار‌های مختلف که شامل "ریشه میانگین مربعات خطا‌ها"، "میانگین قدرمطلق خطا‌ها"، "میانگین درصد مطلق خطا‌ها" و "ضریب تایل" در داده‌‌های خارج از نمونه است، انحرافات و میزان آن درهریک از مدلها مورد مقایسه ارزیابی قرارگرفته است . درکلیه معیارهای ارائه شده مدل ماندل – فلمینگ از قدرت پیش بینی بالاتری نسبت به سایر مدلها برخوردار بوده است و این بدان معناست که رشد نسبی پول داخلی (انگلستان) نسبته به پول خارجی (ایالات متحده آمریکا) و رشد نسبی تولید داخلی نسبت به تولیدخارجی در سری زمانی داده های ارائه شده رفتار متغیر وابسته که نرخ پوند به دلا ربوده است را بهتر از سایر متغیر ها توضیح داده و الگوی مبتنی بر این متغیرها در مدل ماندل- فلمینگ از توانایی بیشتری در پیش بینی نرخ ارز نسبت به سایر مدلها برخوردار بوده است .