بیش ‌واکنش سرمایه‌گذاران بازار سهام ایران به اخبار بحران مالی جهانی

Abstract

بیش از سه دهه است که فرضیه بازار کارا، با تکیه بر استفاده سرمایه­گذاران منطقی از همه اطلاعات در دسترس، به­عنوان مبنایی در قیمت­گذاری دارایی­های مالی و در نقش فرضیه­ای راهنما در تشریح رفتار سرمایه­گذاران به­کار می­رود. دو توسعه برای این فرضیه در ادبیات مالی رفتاری، می­تواند واکنش سرمایه­گذاران در هنگام عدم تطبیق آنی قیمتهای اوراق بهادار را تبیین نماید: فرضیه بیش­واکنش و فرضیه اطلاعات ناقطعی. از سویی دیگر حجم مبادلات بین­المللی کالا و خدمات کشور ایران به برخی دلایل از گستردگی بالایی برخوردار نبوده و تأثیرپذیری مستقیم رکودها و رونق­های اقتصاد جهانی بر بازار سرمایه ایران جای تردید دارد. بنابراین رفتار هیجانی مشاهده شده از سوی سرمایه­گذاران در بازار سهام ایران نسبت به اخبار بحران مالی جهانی اخیر، بدون در نظر گرفتن بازده بلندمدت یا کوتاه مدت صنایع حساس به این بحران، موجب تردید در کارایی بازار سهام ایران گردیده است. بدین ترتیب نیاز به شناسایی رفتار سرمایه­گذاران در این بازار در جهت دستیابی به الگوهای مالی رفتاری سازگار با بورس ایران و برای مدل­سازی قیمت­گذاری رفتاری دارایی­های مالی احساس می­شود. ما در این پژوهش بر آن شدیم تا بر اساس دو فرضیه بیش­واکنش و عدم­قطعیت اطلاعات، به ارزیابی و تبیین رفتار سرمایه­گذاران در بازار سهام ایران در دوره زمانی دو ساله اردیبشهت 1387 تا اردیبهشت 1389 بپردازیم. یافته­های پژوهش حاضر سازگاری بازدهی سهامداران با دو فرضیه فوق­الذکر و در نتیجه افزایش عدم قطعیت بازار در برخی سهام و همچنین بیش­واکنش سهامداران را در بعضی از صنایع بورسی مورد بررسی در هنگام انتشار اخبار بروز و یا خروج بحران مالی جهانی به اثبات می­رساند.