معرفی و نقد و بررسی تذکرهء (صبح گلشن)1

Abstract

تذکر ه نویسی در ایران از دیرباز رایج و مورر توجه بوده است. زیرا ایرانیان پیوندی دیرینه با شعر، یعنی کلا م زیبای ظر یف همراه با وزن و آهنگ داشته اند از این روی از سدهء پنجم هجر ی که شر فارسی شکوفا و بالنده گشت همواره مر دم ایران سخن پختهءگویندگان را برای استفاده دیوان یا برای شادی دل خویش جمع نموده و همراه با نام گوینده وسراینده در دفتر وکتاب ثبت و ضبط نمود ه ا ند. گویند نخستین مجموعهء شعر وشرح حال شعراکه اصطلا حأ در ادب فارسی تذکر خوانده می شود از ابوطاهر خاتونی موفق الدوله است. وی از رجال دربار سلا جقه، در نیمهء دوم قر ن پنجم و نیمهء اول قرن ششم هجری بوده و کتاب او (مناقب الشعراء) نام داشته است. تذکره (صبح گلشن) اثر سید محترم علی حسن خان پهوپال متخلص به (سلیم) نوشته شده به سال 1294 هبری قمری است. این تذکر ه شامل شعرای قدیم و همچنین معاصر نویسنده است. وی سبب تألیف این کتاب را چنین مذکور داشته است که: پس از آنکه پدرش سید محمد صدیق حسن خان تذکره (شمع انجمن) را تألیف کرد گروهی که نامشان در آن تذکر ه نیامده بود دلتنگ شده بودند. از این روی به تألیف (صبح گلشن). همت گماشت. این کتاب در سال 1295 هجر ی در پهلوپال هند به طبع سنگی و با قطع وزیری وکاغذکاهی و خط نستعلیق چاپ و منتشر شده است. از این رو ما بر آن شدیم تا بخشهایی از این تذکر ه راکه موجود بود بازخوانی و بازنویسی کنیم و در دسترس خوانندگان علا قه مند قرار دهیم.