مدل‌سازی پراکنش و پیش‌بینی رویشگاه بالقوه گونه سرخدار (Taxus baccata L.) در جنگل‌های هیرکانی ایران‌

Abstract

در این پژوهش با بهره­گیری از چهار روش مدل‌سازی متداول در ارزیابی رویشگاه بالقوه گونه‌ها (مدل‌های خطی و جمعی تعمیم‌یافته، درخت طبقه­بندی و جنگل تصادفی) و نقشه متغیرهای زیست‌اقلیمی و توپوگرافی، نقشه مطلوبیت رویشگاه گونه سرخدار در جنگل‌های هیرکانی تهیه شد. ارزیابی مدل‌ها با استفاده از معیار AUC (GLM=863/0، GAM=871/0، CTA=781/0 و RF=922/0) نشان داد که مدل جنگل تصادفی دارای بهترین عملکرد است که در آن، درصد شیب مهم‌ترین و شاخص تابش خورشیدی کم‌اهمیت‌ترین متغیرها هستند. این پژوهش نشان داد که احتمال حضور گونه سرخدار در منطقه مورد بررسی از شیب 30 درصد به بعد بیشتر می‌شود و بعدازآن ثابت می‌ماند. در شرایط کنونی، مساحت رویشگاه‌های مطلوب و بالقوه برای گونه سرخدار در حدود 5/10 درصد منطقه مورد بررسی را دربر می‌گیرد. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که در حال حاضر و شرایط اقلیمی کنونی، قسمت­های شرقی و مرکزی جنگل‌های شمال ایران پتانسیل بالاتری برای حضور گونه سرخدار دارند که این امر به مدیریت، احیا و حفاظت از این گونه با ارزش کمک خواهد کرد.