بررسی شاخص های تغذیه ای پروانه جوانه خوار بلوط (.Tortrix viridana L) در دو حالت تغذیه ای گروهی و انفرادی

Abstract

پروانه جوانه خوار بلوط (Tortrix viridana L.) یکی از مهم­ترین آفات جنگل‌های زاگرس است که با تغذیه از برگ و جوانه­ های گونه ­های مختلف درختان بلوط، سالانه خسارت زیادی را به این جنگل­ ها وارد می­ کند. با فرض اینکه لارو این حشره در زندگی گروهی (اجتماعی) و انفرادی عکس ­العمل­ های متفاوتی نسبت به تغذیۀ برگ دو گونه بلوط دارمازو (Quercus infectoria) و بلوط وی­ول (Q. libani) از خود نشان می­ دهد، در این تحقیق سنجش رفتارهای تغذیه­ ای این آفت به­ صورت گروهی و انفرادی مورد بررسی قرار گرفت. برگ ­های این دو گونه پس از جمع ­آوری در اتاقکی با شرایط نوری مناسب و دمای 25 درجه سانتی­گراد قابل کنترل (به دو روش تغذیۀ انفرادی و گروهی) در اختیار لاروهای سن پنجم آفت قرار گرفت. در روش گروهی 20 تکرار (هر تکرار 10 عدد لارو) و در روش انفرادی 40 تکرار (هر تکرار یک عدد لارو) برای هر یک از میزبان ­های بلوط دارمازو و بلوط وی­ول در نظر گرفته شد. شاخص­ های نرخ مصرف نسبی (RCR)، نرخ رشد نسبی (RGR)، کارایی تبدیل غذای خورده شده (ECI)، کارایی تبدیل غذای هضم شده (ECD) محاسبه شدند. نتایج این بررسی بر اساس آزمون t، میزان زی­ توده لاروی و همچنین شاخص­های RCR، ECI و ECD در روش تغذیه گروهی به­ طور معنی ­داری بیشتر از روش تغذیه انفرادی است (در سطح 5 درصد). در واقع با این­که در حالت تغذیه انفرادی لاروها (به دلیل نبودن استرس رقابت) به مقدار بیشتری تغذیه می­ کنند، اما در حالت تغذیه گروهی باوجود مصرف کمتر (نرخ مصرف نسبی کمتر) کارایی بیشتری در تولید زی­توده لاروی دارند.