مقایسۀ وضعیت زادآوری و تنوع گونه‌های علفی در روشنه‌های ایجاد‌شده و طبیعی (بررسی موردی: سری سه جنگل‌های ناو اسالم گیلان)

Abstract

در این بررسی، تمامی روشنه­ها در قطعه تحقیقاتی جنگل­های ناو اسالم استان گیلان مورد شناسایی و در سه کلاسه کوچک (کمتر از 200 مترمربع)، متوسط (200 تا 500 مترمربع) و بزرگ (بیش از 500 مترمربع) طبقه­بندی شدند. در هر روشنه هفت قطعه‌نمونه چهار مترمربعی (2×2) در چهار جهت اصلی، مرکز و یک‌چهارم و سه‌چهارم طول بزرگ هر روشنه مستقر شد. تعداد نونهال و نهال درختی به تفکیک گونه ثبت شده و پوشش علفی نیز بر اساس معیار براون–بلانکه توسعه­یافته برداشت شد. مقادیر عددی شاخص­های تنوع و همچنین فراوانی زادآوری در روشنه­ها از نظر آماری تجزیه‌وتحلیل شد. در این بررسی 38 روشنه طبیعی و 30 روشنه ایجاد­شده شناسایی شد. متوسط اندازه روشنه­های ایجاد­شده و طبیعی به­ترتیب 358 و 381 مترمربع بود. بین سطح روشنه­های ایجاد­شده و طبیعی اختلاف معنی­داری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که منشأ ایجاد روشنه (طبیعی یا ایجاد­شده) تفاوت معنی­داری را از نظر تعداد نونهال و کل زادآوری، ایجاد کرده است؛ اما تأثیر ابعاد و اندازه­های این روشنه­ها تنها در فراوانی نهال مشاهده شد. تعداد گونه­های علفی و مقادیر شاخص­های تنوع نیز در روشنه­های ایجاد­شده بیشتر از روشنه­های طبیعی بود.