کمی‌سازی ساختار توده‌های راش در فاز کهن‌رست (بررسی موردی: جنگل‌های اسالم، استان گیلان)

Abstract

بررسی ساختار جنگل یکی از پژوهش­های پایه­ای در راستای رسیدن به اهداف جنگل‌شناسی نزدیک به طبیعت است. این پژوهش با هدف کمی­سازی ویژگی­های ساختاری توده­های جنگلی در فاز کهن‌رست در جنگل‌های تحت مدیریت شرکت سهامی شفا­رود در غرب استان گیلان انجام شد. برای این منظور سه قطعه‌نمونه یک هکتاری در این فاز تحولی انتخاب و در هر قطعه یک شبکه 30×30 متر پیاده و در محل تقاطع اضلاع شبکه، قطر برابرسینه، ارتفاع درخت، فاصلة بین درختان و زاویة بین آ­نها برای نزدیک‌ترین درخت راش به محل تقاطع شبکه به­عنوان درختان شاهد، به همراه سه درخت همسایه که در نزدیک‌ترین فاصله از آن واقع­شده بودند اندازه­گیری شد. با استفاده از روش اندازه­گیری بدون قاب و بر مبنای روش فاصله­ای، ساختار جنگل بررسی شد. در این فاز متوسط حجم و رویه­زمینی توده به­ترتیب 547 مترمکعب و 37 مترمربع محاسبه شد. نتایج نشان داد که میانگین فاصله همسایگی درختان در این فاز 5/6 متر و شاخص تمایز قطری و ارتفاعی به­ترتیب 42/0 و 7/1 است. ساختار توده از نظر تمایز قطری و ارتفاعی همگن است و راش تمایل کم به آمیختگی با گونه­های دیگر را نشان می‌دهد. فاز کهن‌رست، مرحلة مهم و کلیدی در روند تحول توده‌های آمیختة راش است که شناخت درست آن می­تواند در مواجهه با چالش­های پیش­رو در مدیریت توده­های جنگلی سودمند باشد.