تأثیر کیفیت (درجه پوسیدگی) خشکه‌دار افتاده راش بر تنوع گونه‌ای ماکروفون در جنگل مدیریت‌شده

Abstract

هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین تنوع گونه‌ای ماکروفون با کیفیت یا درجه پوسیدگی خشکه‌دار راش و تعدادی از عوامل محیطی در جنگل‌های شرق هیرکانی است. به این منظور 108 خشکه‌دار افتاده راش به روش مونه­بندی انتخاب شد، به‌نحوی‌که دارای فراوانی مناسب در چهار درجه پوسیدگی، سه ‌طبقه قطری خشکه‌دار از ده تا 100 سانتی­متری و سه ‌طبقه ارتفاع بین 250 تا 900 متر بودند. از هر خشکه‌دار نمونه‌های ماکروفون زیرپوست و درون‌چوب جمع‌آوری شد. ماکروفون‌های یافت- شده روی خشکه‌دارهای راش متعلق به هفت رده، ده راسته و 27 خانواده در طول دوره تحقیق بود. نتایج نشان داد که دو راسته Coleoptera و Geophilomorpha، دو خانواده Lumbricidae و Arionidae و دو جنس Julusو Octotemnusبه ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی را داشتند. با افزایش ارتفاع غنا و تنوع ماکروفون کاهش یافت. با افزایش کیفیت خشکه‌دار (درجه پوسیدگی) شاخص‌های غلبه ماکروفون کاهش یافت، ولی بر غنا و تنوع ماکروفون افزوده شد. متغیرهای شیب دامنه و ارتفاع از سطح دریا مهم‌ترین عوامل محیطی کنترل‌کنندۀ تنوع گونه‌ای ماکروفون خشکه‌دار افتاده راش در این منطقه معرفی شدند.