ارزیابی اثرات پری بیوتیکی و ویژگی‌های کیفی اینولین استخراج شده از کاسنی غیربومی ایران

Abstract

اهمیت پری بیوتیک‌ها یا ترکیبات غذایی غیرقابل هضم که به طور انتخابی رشد و فعالیت باکتری‌های پروبیوتیک نظیر لاکتوباسیل‌ها و بیفیدوباکترها را تحریک می‌کنند به طور روزافزونی مورد توجه قرار گرفته است. اینولین، یکی از ترکیبات ارزشمند پری بیوتیک است که در سطح تجاری از ریشه‌ی گیاه کاسنی چندساله استخراج می‌گردد. با توجه به این که در ایران، گیاه دارویی کاسنی یکساله و به صورت خودرو رشد می‌یابد ریشه‌ی این گیاه، مناسب استخراج اینولین نمی باشد. این پژوهش با هدف استخراج اینولین از گیاه کاسنی چندساله با منشأ غیر بومی و مقایسه‌ی اینولین استخراجی با نمونه‌ی اینولین تجاری صورت گرفت. فرآیند تولید، شامل استخراج اینولین طبیعی موجود در ریشه‌ی کاسنی غیر بومی با استفاده از انتشار در آب داغ، خالص سازی و تغلیظ عصاره بوده و در نهایت، اینولین به وسیله‌ی ترسیب با اتانول بازیابی گردید. اینولین استخراجی از کاسنی غیربومی در مقایسه با اینولین شاهد از درجه‌ی پلیمریزاسیون بالاتری برخوردار بود. افزایش رشد و فعالیت باکتری پروبیوتیک <em>Lactobacillus casei</em>و باکتری پاتوژن <em>Escherichia</em> <em>coli</em> تحت تاثیر اینولین استخراجی در درصدهای مختلف 0، 1 و2 درصد مورد بررسی قرار گرفته و با اینولین خالص تجاری، گلوکز و فروکتوز مقایسه گردید. نتایج تغییرات جذب سنجی و بررسی رشد و زنده مانی سلول‌های باکتریایی نشان داد که سطح 2 درصد نمونه‌های اینولین در افزایش دانسیته‌ی سلولی و افزایش رشد و بقاء (افزایش تقریبیLog 1) باکتری پروبیوتیک موثرتر بودند، درحالی که سطح 2 درصد گلوکز و فروکتوز موجب افزایش بیش تر رشد و تکثیر <em>اشرشیاکلی</em> گردید.