ارزیابی روش پیش‌بینی فراورده‌های چوبی در طرح‌های جنگلداری و تأثیر آن بر درآمد و میزان بهرۀمالکانه (مورد مطالعه: طرح جنگلداری لاویج)

Abstract

معرفی راهکار علمی مشخص در دستورالعمل تهیة طرح جنگلداری و نیز برنامۀ بهره­برداری به­منظور پیش‌بینی حجم فراورده‌های تولیدی ده‌ساله، برآورد میزان درآمد و تهیۀ بیلان اقتصادی طرح از ضروریات است. هدف این تحقیق، ارزیابی روش موجود در توزیع امکان برداشت بین گونه­های تشکیل دهندۀ ساختار جنگل و پیش­بینی محصولات چوبی در طرح­های جنگلداری و تأثیر آن بر درآمد و میزان بهرۀ مالکانه است. بدین منظور، حجم برداشت، نوع گونه­های مورد برداشت و فراورده­های تولیدی پیش­بینی­شدۀ مندرج در کتابچۀ مصوب جنگلداری و برنامۀ بهره­برداری با رقم‌های متناظر حاصل از عملیات اجرایی ده‌ساله در طرح جنگلداری لاویج بررسی و به‌صورت توصیفی - تحلیلی مقایسه شد. نتایج نشان داد که حجم ‌نشانه‌گذاری به تفکیک گونه، تجدید حجم و فراورده‌های چوبی پیش‌بینی‌شده براساس دستورالعمل برنامة بهره‌برداری با عملکرد ده‌سالة طرح مطابقت ندارد. با فرض ثابت نگه‌ داشتن واحد بهای درآمد و هزینه در بخش تولیدات و نیز دیگر هزینه‌های اجرایی طرح، تغییرات حاصل در نوع گونه، حجم و شکل فراورده‌های چوبی تولیدشده، به‌ترتیب سبب افزایش 29/9 و 03/1 درصدی درآمد و هزینه شد. تأثیر این تغییرات موجب افزایش سهم دولت به میزان 237 درصد و در نتیجه ضریب پایة بهرة ‌مالکانة تنة صنعتی و بهرة هر استر هیزم به‌ترتیب از 3/5 درصد و 1630 ریال به 03/18 درصد و 4808 ریال تغییر یافت.