ارزیابی روش‌های اندازه‏گیری تاج درختان شاخه‏زاد در جنگل‌های زاگرس با استفاده از تصاویر هوایی UltraCam-D

Abstract

تاج پوشش مهم‌ترین ویژگی زیست‏سنجیِ مورد استفاده در مدیریت جنگل‌های زاگرس بوده که اندازه‏گیری این ویژگی در درختان شاخه‏زاد با شکل تاج نامتقارن اهمیت بیشتری دارد. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی صحت و دقت روش‌های میدانی تعیین مساحت تاج درختان شاخه‏زاد بلوط ایرانی و امکان برآورد قطر متوسط تاج این درختان با استفاده از تصاویر هوایی UltraCam-D انجام گرفت. بدین‌منظور، در یک محدوده به مساحت 30 هکتار در جنگل‌های بلوط ایرانی در جنگل‌های استان کهگیلویه و بویراحمد دو قطر بزرگ و کوچک تاج 125 پایه درخت بلوط ایرانی شاخه‏زاد اندازه‏گیری شد. مساحت تاج هر‌یک از آن‌ها نیز از تصاویر هوایی UltraCam-D منطقة مورد مطالعه محاسبه شد. سپس دو شکل بیضی و دایره و دو روش محاسبۀ قطر تاج متوسط هندسی و حسابی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد مساحت واقعی تاج درختان با هر‌یک از روش‌های اشاره‌شده اختلاف معنی‏داری نداشته و از صحت کافی برخوردارند. البته محاسبة مساحت تاج درختان مذکور با شکل دایره با قطر متوسط حسابی، 9/8 درصد، و با شکل دایره با قطر متوسط هندسی و شکل بیضی، 7/7 درصد بیشتر از مقدار واقعی بود. همچنین استفاده از شکل بیضی بیشترین دقت را در برآورد مساحت تاج در مقایسه با دو روش دیگر ارائه داد. برآورد قطر متوسط تاج درختان شاخه‏زاد بلوط ایرانی نیز از روی تصاویر هوایی مذکور و با استفاده از یک مدل درجة سوم بدون اختلاف معنی‌‌دار از مقدار واقعی ممکن است.