بررسی تغییرات کاتیون‌های بازی در آبشویی تاج و لاشریزه گونۀ افراپلت در جنگل‌های هیرکانی

Abstract

هدف این تحقیق، بررسی تغییرات ماهانۀ آبشویی کاتیون‌های سدیم، پتاسیم و کلسیم در تاج و لاشریزۀ گونۀ افراپلت (<em>Acer velutinum Boiss</em>) در طول سال و همچنین مقایسۀ عناصر غذایی موجود در آب باران با تاج‌بارش و لاشریزه در تودۀ آمیخته، در سری یک جنگل شصت‌کلاتۀ استان گلستان است. بعد ازانتخاب 3 درخت شاخص افراپلت در یک تودۀ نیم‌هکتاری، نمونه‌های حاصل از آبشویی تاج (405 نمونه) و لاشریزه (243 نمونه) از بهمن 1390 تا بهمن 1391، بعد از هر بارندگی جمع‌آوری و بررسی شد. برای مقایسۀ مقدار عناصر آبشویی‌شده در تاج و لاشریزه با آب باران و همچنین تغییرات ماهانۀ عناصر آبشویی‌شده، به‌ترتیب از آنالیز آماری تی تست و آنالیز واریانس یکطرفه در سطح احتمال 95 درصد استفاده شد. نتایج نشان داد که مقادیر پتاسیم و کلسیم در تاج‌بارش به‌ترتیب 83/134 و 19/0 کیلوگرم در هکتار در سال بیشتر از مقدار آنها در آب باران بود، ولی سدیم 27/52 کیلوگرم در هکتار کمتر بود. همچنین مقادیر سدیم و کلسیم در آبشویی لاشریزه 9/91 و 68/1 کیلوگرم در هکتار در سال کمتر از مقادیر آنها در آب باران و پتاسیم 79/27 کیلوگرم در هکتار بیشتر از آب باران بود. مقدار آبشویی عناصر در آبشویی تاج و لاشریزه در ماه‌های مختلف، به‌طور معنی‌داری متفاوت بودند. براساس نتایج می‌توان از گونۀ افراپلت برای بهبود خاک‌های دچار کمبود پتاسیم استفاده کرد. به‌منظور انتخاب گونۀ مناسب برای جنگلکاری، بهبود حاصلخیزی خاک و مدیریت بهینۀ جنگل، اطلاعات آبشویی در کنار ویژگی‌های دیگر درختان مورد نیاز است.