سنجش و ارزیابی وضعیت حقوق شهروندی در رابطۀ شهروندان با سازمان متروی شهر تهران

Abstract

یکی از مشکلات بزرگ شهرهای ایران نابسامانی ترافیکی و حمل‌ونقل، ناآگاهی شهروندان از مقررات و قوانین و رعایت‌نکردن آن و همچنین رعایت‌نکردن حقوق شهروندان از سوی سازمان‌های مربوط به حمل‌ونقل از جمله مترو یا نبود قوانین در این زمینه است. یکی از نشانه‌های جامعة پایدار، رعایت حقوق شهروندی است و شهروندان و سیستم حمل‌ونقل شهری حقوقی متقابل نسبت به هم دارند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت حقوق شهروندی در رابطه با سازمان مترو است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی و به‌صورت پیمایشی انجام گرفته است. جامعة آماری شامل استفاده‌کنندگان از مترو در شهر تهران است. با توجه به نتایج این پژوهش، بین سه متغیر مورد بررسی یعنی آگاهی از حقوق شهروندی و حقوق متقابل، مشارکت شهروندی و عملکرد مترو رابطة معناداری وجود دارد، اما در زمینة سایر متغیرها معناداری مشاهده نشده است. بین جنس و شغل و تحصیلات با سه متغیر مورد بررسی یعنی آگاهی از حقوق شهروندی و حقوق متقابل، مشارکت شهروندی و عملکرد مترو رابطة معناداری وجود ندارد و شهروندان فقط استفاده‌کنندگان مترو هستند و هیچ مشارکت اجتماعی و مالی در طرح مترو نداشته‌اند؛ بنابراین، احساس مسئولیت و تعهد آن‌ها در سطحی پایین قرار دارد و سازمان نیز در این زمینه از چیزی استقبال نکرده است. در پایان پژوهش، در راستای تدوین حقوق و قوانین شهروندی و حقوق متقابل آن‌ها با سازمان مترو، راهکارهایی ارائه شده است.