تحلیل سیاست‌های آمایش سرزمینی ایران و ترکیه در مناطق مرزی همجوار

Abstract

سازماندهی سیاسی فضا یا سیاست‌های آمایش سرزمینی، از موضوعات مطرح در حوزة مطالعات جغرافیای سیاسی به‌شمار می‌آید. نمود عینی سیاست‌های آمایش سرزمینیِ حکومت‌های مرکزی را در مناطق مرزی با اعمال راهبردهای هدفمند، به‌منظور هدایت متوازن دو الگوی امنیت و توسعه، می‌توان مشاهده کرد. در نوشتار حاضر، آزمون فرضیة وجود رابطه بین سیاست‌های آمایش سرزمینی ایران و ترکیه در مناطق مرزی همجوار، با شرایط و مناسبات حاکم بر سیاست داخلی و خارجی هر یک از این دو کشور، از طریق تحلیل یافته‌های نویسندگان و داده‌های آماری قابل استناد دو کشور، موردنظر بوده است. تحلیل یافته‌ها ما را بدین نتیجه رهنمون ساخت که در بیشتر مواقع، تنظیم سیاست‌گذاری‌های مناطق مرزی بدون توجه به مقتضیّات داخلی و با توجه به شرایط کشور مقابل، پیگیری و اجرا شده است. این امر، تداعی‌گر حاکمیت الگوی ایدئولوژی‌محور بر الگوی عدالت‌محور در اجرای سیاست‌های آمایشی دو کشور در مناطق مرزی همجوار بوده است؛ که نتایج چندان امیدوارکننده‌ای را برای بهبود شرایط حاکم در مناطق مرزی، آشکار نمی‌سازد.