تاب آوری زیرساخت آب رسانی شهری: با رویکرد تحلیل زمانی در راستای بازیابی عملکرد خطوط آب رسانی به شهروندان (مطالعۀ موردی: منطقۀ 2 تهران)

Abstract

افزایش روزافزون وابستگی جوامع شهری به زیرساخت‏ها، به‏ویژه سیستم آب‏رسانی، اهمیت تاب‏آوری این زیرساخت را در هنگام بروز سوانح طبیعی، از جمله زلزله، بیش از پیش نمایان می‏‏کند. تاب‏آوری سیستم آب‏رسانی با شاخص‏های بازیابی عملکرد، افزایش روند خدمات‏رسانی به جمعیت هدف، و افزایش ایستایی تحلیل می‏شود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی استکه با استفاده از روش توصیفی‏- تحلیلی، با هدف ارزیابی زمان بازیابی عملکرد زیرساخت‏های خطوط آب‏رسانی در برابر زلزله در راستای افزایش تاب‏آوری آن در منطقة ۲ شهر تهران و ارائة راهکارهای کاهش زمان بازیابی و افزایش نرخ خدمات‏رسانی انجام شده است. در این پژوهش، نخست با استفاده از روش تحلیل خطر احتمالاتی، شاخص‏های لرزه‏ای همانند بیشینة شتاب زمین محاسبه شد. پس از تعیین میزان خسارات در خطوط سیستم به تحلیل زمان بازیابی عملکرد براساس سه سناریو مطابق با شاخص‏های مطالعاتی اقدام شد. نتایج نشان می‏دهد که زمان تعمیر و بازیابی خسارات ناشی از زلزلة محتمل 56_/267روز تیم ‏طول خواهد کشید که زمان تعمیر شکست‏ها 198_/89 روز و زمان موردنیاز برای تعمیر نشت‏های خطوط 397_/178 روز تیم است. نتایج حاکی از آن است که نرخ خدمات‏رسانی بلافاصله پس از وقوع زلزله 72درصد خواهد بود. براساس نرخ خدمات‏رسانی و میزان آسیب وارده به سیستم، سه سناریو بررسی شد که با تعیین متغیر منابع عملیاتی، زمان بازیابی به‏عنوان شاخص تاب‏آوری تحلیل شد.