تحلیل فضایی پارک‏ها و فضاهای سبز شهری با استفاده از مدل کوپراس و GIS (مورد مطالعه: مناطق 22گانة شهر تهران)

Abstract

فضای سبز نمایندة طبیعت در شهر است و به‏عنوان جزء ضروری و لاینفک پیکرة یگانة شهرها در متابولیسم آن‏ها نقش اساسی را داراست و کمبود آن می‏تواند اختلالات جدی در حیات شهرها به‏وجود آورد. با توجه به اهمیت فضای سبز در زندگی شهری امروزی، هدف از تحقیق حاضر بررسی کمّی فضاهای سبز در مناطق 22گانة کلا‏ن‏شهر تهران است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی‏- تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها و اطلاعات از مدل کوپراس و روش‏های خودهمبستگی فضایی در Arc Gis استفاده شده است. یافته‏های حاصل از تحلیل کوپراس نشان می‏هد مناطق 12، 3، و 16 به‏ترتیب با بیشترین امتیاز در جایگاه نخست و در مقابل مناطق 20، 14، و 13 با وضعیتی نامناسب‏تر در جایگاه آخر قرار گرفته‏اند. مقدار شاخص موران نیز 142_/0 به‏دست آمده است که با توجه به نزدیکی به منفی یک نشان می‏دهد نحوة توزیع فضاهای سبز شهری به‏صورت تصادفی و بدون برنامه‏ریزی است. همچنین، نتایج k ریپلی نیز نشان داد فضاهای سبز شهری در سطح مناطق به‏صورت پراکنده توزیع شده و با افزایش فاصله بین فضاهای سبز شهری به‏صورت خوشه‏ای نزدیک‏تر شده است. درمجموع، وضعیت شاخص‏ها و سرانة فضای سبز شهری در مناطق 22‏گانه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. با این‏ حال، با مقایسه‏ای که انجام گرفته است برخی مناطق وضعیت بهتری نسبت به دیگر مناطق داشته‏اند.