تحلیل عوامل مؤثر بر توسعۀ پایدار شهری با تأکید بر شکاف دیجیتال، به‌روش میک‌مک فازی (مطالعۀ موردی: تبریز 2018)

Abstract

از مهم‌ترین تحولات دورۀ کنونی، انقلاب اطلاعاتی و دیجیتالی، فناوری ارتباطات، مجازی‌سازی و... است. فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌عنوان پدیده‌ای جامع و فراگیر، بر طیف کامل فعالیت‌های بشری (کاربردهای شخصی تا فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی، و توسعه) تأثیر زیادی دارد. با توجه به اینکه شهر تبریز به‌عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام (2018) انتخاب شده است، باید تأثیرات به­کارگیری این فناوری‌ها در آینده در این شهر مطالعه شود. پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و علی-پیمایشی است و هدف آن، تحلیل عوامل تأثیرگذار شکاف دیجیتال بر توسعۀ پایدار شهر تبریز است. در این پژوهش، تمامی عوامل مرتبط با منع شکاف دیجیتال در توسعه با دیدی سامانمند بررسی شده­اند. بدین­منظور، متغیرهای شکاف دیجیتال و توسعۀ پایدار شهری در نرم‌افزار FL MicMac با استفاده از دیدگاه­های کارشناسان تحلیل شد و عوامل تأثیرگذار مشخص شدند. نتایج نشان می­دهد تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم متغیر میزان باسوادی از دیگر متغیرها بیشتر است. متغیرهای مداخلات مدیریتی، دانش زبان، محل جغرافیایی و... نیز بیشترین تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را دارند. تغییرات گوناگون هریک از این متغیرها پیامدهایی برای کل سیستم خواهد داشت. در این میان، تقویت اقتصادی اقشار کم‌درآمد در کنار مدیریت کارآمد و سرمایه‌گذاری‌های آموزشی و زیرساختی، از مهم­ترین موارد کاهش شکاف دیجیتال و حرکت به‌سوی توسعۀ پایدار شهری محسوب می­شود.