بررسی تغییرات مسکن روستایی استان مازندران

Abstract

مسکن روستایی، مفهومی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی است. کارکرد مسکن علاوه ‌بر سرپناه، فراهم‌کردن شرایط مطلوب برای تحقق فعالیت‌های خانوادگی است. مسکن روستایی به‌عنوان عنصری مادی و فرهنگی، در سال‌های اخیر تغییرات وسیعی داشته است. این عنصر فرهنگی علاوه بر نقش سکونت، بخشی از فضای اشتغال، تولید و انبار ملزومات زندگی نیز به‌شمار می‌آید. در دهه‌های اخیر، تغییرات شگرفی در ساختار و کارکرد مسکن روستایی پدید آمده است؛ به­طوری­که کارکرد مسکن که در ارتباط با معیشت و فعالیت اقتصادی خانواده بوده، از بین رفته است و پاسخگوی نیاز جامعة روستایی نیست. این پژوهش با توجه به هدف، توصیفی-تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات میدانی، از روش‌های آماری استفاده شد. جمع‌آوری اطلاعات پژوهش با استفاده از پرسشنامه صورت گرفت و جامعة آماری، جمعیت روستایی استان مازندران در سه تیپ جلگه‌ای، کوهپایه‌ای و کوهستانی است. حجم نمونه با فرمول کوکران 465 نفر تعیین شد. نتایج نشان می‌دهد درنتیجة تغییر شرایط اقتصادی و اجتماعی، تغییراتی در مسکن روستایی از جمله تغییر در فضای اختصاصی دام، انبار علوفه، محل پخت نان، محل ذخیرة سوخت‌های فسیلی، فضای آشپزخانه، آشپزخانة اپن، فضای اختصاصی خواب و پذیرایی و ایوان به‌وجود آمده است. این تغییرات به‌دنبال توسعة کالبدی و خدماتی روستاها و تحت تأثیر فرهنگ شهری در روستاها به وقوع پیوسته و درنهایت به تغییر کارکرد اقتصادی و اجتماعی مسکن منجر شده است.